Portosystemic shunt යනු යෝක්ෂයර් අභිජනනය වැනි කුඩා සුනඛයන් තුළ බහුලව දක්නට ලැබෙන රෝගයකි. මෙම අක්මා තත්වය තරමක් භයානක වන්නේ, අක්මාවෙන් ආරම්භ වුවද, එය සත්වයාගේ මුළු ශරීරයටම බලපෑම් කළ හැකි බැවිනි. මෙම තත්වය ස්නායු පද්ධතියට පවා ප්රතිවිපාක ඇති කළ හැකිය. කුඩා සුනඛයන් තුළ මෙම රෝගය එතරම් දුර්ලභ නොවන අතර යෝක්ෂයර් හි වඩාත් සුලභ එකක් වුවද, මෙම ගැටළුව බොහෝ උපදේශකයින් විසින් තවමත් නොදනී. ඇත්ත වශයෙන්ම, බල්ලන් තුළ portosystemic shunt යනු කුමක්ද? එහි හේතු සහ සායනික රෝග ලක්ෂණ මොනවාද? බල්ලන් තුළ shunt ප්රතිකාර කළ හැකිද? තවද මෙම රෝගය සුනඛයා තුළ ඇතිවීම වළක්වා ගන්නේ කෙසේද? Patas da Casa පශු වෛද්‍ය Amanda Carloni සමඟ කතා කළ අතර, ඇය සුනඛයන්ගේ portosystemic shunt පිළිබඳ සියලු සැකයන් දුරු කළාය. එය පරීක්ෂා කරන්න!

පෝර්ටෝසිස්ටමික් ෂන්ට් යනු කුමක්ද?

පෝර්ටෝසිස්ටමික් ෂන්ට් යනු රුධිර සංසරණයේ අසාමාන්‍යතාවයක් හා සම්බන්ධ අක්මා රෝගයකි. මෙම තත්ත්වය portosystemic shunt (DPS) හෝ portosystemic vascular anomaly ලෙසද හැඳින්වේ. මෙම රෝගය කුමක්ද යන්න තේරුම් ගැනීමට, ඔබ සුනඛ ව්‍යුහ විද්‍යාව ගැන ටිකක් තේරුම් ගත යුතුය. “කලලරූපයේ අක්මාවට එහි ක්‍රියාකාරිත්වය සීමිතයි. එබැවින්, එය ඉතිරි කර ආරක්ෂා කිරීමේ මාර්ගයක් ලෙස, ductus venosus නම් විශාල භාජනයක් ඇත, එය අක්මාව හරහා නොයන ලෙස රුධිරය හරවා යවයි, ”පශු වෛද්‍ය Amanda Carloni පැහැදිලි කරයි. ඇය පවසන්නේ මෙම නාලිකාව 3 සිට 10 දක්වා වැසී යන බවයිප්‍රසූතියෙන් දින කිහිපයකට පසු, ඉන්ද්‍රිය දැනටමත් හොඳින් වර්ධනය වී ඇත. මෙය සිදු වූ විට, ද්වාර නහරයෙන් එන රුධිරය අක්මාව හරහා ගමන් කිරීමට පටන් ගනී, ඇතැම් ද්රව්ය "අඩු විෂ සහිත" අනුවාද බවට පරිවර්තනය කිරීමේ කාර්යය ඇති අවයවයකි. මේ අනුව, ඒවා කිසිදු ගැටළුවක් නොමැතිව ශරීරයෙන් ඉවත් කළ හැකිය.

කෙසේ වෙතත්, අමන්දා පැහැදිලි කරන්නේ portosystemic shunt අවස්ථාවකදී, අක්මාව වර්ධනය වූ පසු මෙම ශිරා නාලය වසා නොයන අතර එය රුධිර සංසරණයට බාධා කරන බවයි. “ශන්ට් හෝ පෝටෝසිස්ටමික් ෂන්ට් සමන්විත වන්නේ ශිරා නාලයේ ස්ථිරභාවය හෝ වෙනත් විෂම භාජන වල පැවැත්මෙනි. මෙයින් අදහස් කරන්නේ ද්වාර රුධිරය (ද්වාර නහරයෙන්) අක්මාව හරහා නොයන අතර සෘජුවම පද්ධතිමය සංසරණයට යන බවයි; ඔවුන්ගේ 'වඩා විෂ සහිත' අනුවාදවල ඔවුන් සමඟ ද්‍රව්‍ය රැගෙන යාම”, ඔහු පැහැදිලි කරයි.

බල්ලන් තුළ පෝටෝසිස්ටමික් shunt ඇතිවීමට හේතුව කුමක්ද?

බල්ලන් තුළ ෂන්ට් ලබා ගත හැකි හෝ සංජානනීය විය හැකිය. අත්පත් කරගත් වර්ගය තුළ, දිගුකාලීන හා තන්තුමය හෙපටයිටිස් වැනි රෝගවල ප්රතිවිපාකයක් වන ද්වාර අධි රුධිර පීඩනයෙන් සුනඛයා පෙළෙන විට පෝටෝසිස්ටමික් ෂන්ට් ජීවිත කාලය පුරාම වර්ධනය වේ. සුනඛයන් තුළ සංජානනීය shunt වඩාත් සුලභ වර්ගයකි. මෙම අවස්ථාවේ දී, හොඳින් ස්ථාපිත හේතුවක් නොමැත. බල්ලාගේ නාලිකාව සරලව විවෘතව පවතී. portosystemic shunt යනු යෝක්ෂයර් වැනි කුඩා සුනඛයන් තුළ බහුලව දක්නට ලැබෙන රෝගයකි. “බල්ලන් තුළ, මිශ්‍ර අභිජනනවලට වඩා පිරිසිදු අභිජනනය තුළ පෝටෝසිස්ටමික් ෂන්ට් බහුලව දක්නට ලැබේ.Schnauzer, Yorkshire Terrier, Poodle, Maltese, Shih Tzu, Dachshund, Irish Wolfhound, Old English Sheepdog සහ Cairn Terrier වැනි කුඩා ප්‍රභේදවලට වඩාත්ම බලපෑම එල්ල වේ", Amanda පැහැදිලි කරයි.

පෝර්ටෝසිස්ටමික් ෂන්ට් එකක් ඇති බල්ලෙකුගේ සිරුරේ විෂ සංසරණය වීමට පටන් ගනී

අක්මාව ද්වාර ලේ පෙරීම සිදු නොකරන බැවින් පෝටෝසිස්ටමික් ෂන්ට් ඉතා බරපතල ගැටලුවකි (එය එසේ නොවන බැවින් ඉන්ද්‍රිය හරහා ගමන් කරන්න) විෂ ද්‍රව්‍ය තවමත් එහි පවතී. මෙම රුධිරය සමස්ත රුධිර සංසරණ පද්ධතිය හරහා ගමන් කරන අතර ශරීරයේ විවිධ අවයව හරහා ගමන් කරයි. මෙයින් අදහස් කරන්නේ විෂ ශරීරය පුරා පැතිරීමට පටන් ගන්නා අතර, එහි ප්රතිඵලයක් වශයෙන් එය බරපතල ගැටළු වලට මුහුණ දිය හැකි බවයි. portosystemic shunt අවස්ථා වලදී රුධිරයේ පවතින මෙම විෂ වලින් එකක් වන්නේ ඇමෝනියා වේ. එය අන්ත්‍රයෙන් මුදා හරින අතර නිරෝගී සුනඛයන් තුළ අක්මාව හරහා යූරියා බවට පරිවර්තනය වේ.

“කෙසේ වෙතත්, portosystemic shunt නිසා, ඇමෝනියා සෘජුවම පද්ධතිමය සංසරණයට යයි. එය නියුරෝටොක්සික් නිසා, එය හෙපටයික් එන්සෙෆලෝපති (අක්මාව හානි හේතුවෙන් රුධිරයෙන් විෂ ඉවත් කිරීමට අසමත් වීම නිසා මොළයේ ක්රියාකාරිත්වය අහිමි වීම) ඇති විය හැක. එසේම, ඇමෝනියා පිරුණු රුධිරය වකුගඩු හරහා ගමන් කරයි. කෙසේ වෙතත්, ඇමෝනියා අතිරික්තය, මුත්රා සමඟ ඉවත් කිරීම වෙනුවට, එකතු වීමට පටන් ගනී, එය සුප්රසිද්ධ වකුගඩු ගල් ඇති කරයි.මුත්රා මාර්ගයේ බැක්ටීරියා ආසාදන ඇතිවීම සමඟ සම්බන්ධ විය යුතුය," විශේෂඥයා පැහැදිලි කරයි.

සුනඛයන් තුළ portosystemic shunt හි සායනික සලකුණු මොනවාද?

portosystemic shunt ශරීරයේ විවිධ කොටස් වලට බලපෑම් කළ හැකි බැවින්, සායනික සංඥා බෙහෙවින් විවිධ වේ. ප්‍රධාන ඒවා අතර, අමන්දා ස්නායු පද්ධතියේ සම්බන්ධයට සම්බන්ධ ඒවා ඉස්මතු කරයි. “බල්ලන් ඉන්නවා: බලහත්කාරයෙන් ඇවිදීම, වස්තූන්ට හිස එබීම, ස්වේච්ඡා මාංශ පේශි චලනයන් සම්බන්ධීකරණය නැතිවීම, උදාසීනත්වය සහ වෙහෙස. මීට අමතරව, අනෙකුත් සායනික රෝග ලක්ෂණ නිරීක්ෂණය කරනු ලැබේ, එනම්: පාචනය, වමනය, මුත්රා කිරීමේ වාර ගණන වැඩි වීම (පොලියුරියා), අධික පිපාසය (පොලිඩිප්සියා) සහ වකුගඩු ගල් සෑදීම හේතුවෙන් මුත්රා වල රුධිරය (හෙමාටූරියා)", පැහැදිලි කරයි. විශේෂඥ.

බල්ලන් තුළ shunt රෝග විනිශ්චය ලබා ගන්නේ කෙසේද?

ඉහත කී සායනික රෝග ලක්ෂණ දුටු විගස අයිතිකරු විසින් සතා පශු වෛද්‍යවරයා වෙත රැගෙන යාම ඉතා වැදගත් වේ. කාර්යාලයේදී, පශු වෛද්යවරයා මෙම සායනික ප්රකාශනයන් සහ රෝගියාගේ ඉතිහාසය ඇගයීමට ලක් කරයි. සුනඛයන් තුළ shunt රෝග විනිශ්චය තහවුරු කිරීම සඳහා, රුධිර පරීක්ෂණ, පරිගණක ටොමොග්රැෆි සහ අල්ට්රා සවුන්ඩ් ඇතුළු සමහර පරීක්ෂණ සිදු කිරීම අවශ්ය වේ.

සුනඛයන්ගේ අක්මා ශෝථයට ප්‍රතිකාර කළ හැක්කේ කෙසේද?

රෝග විනිශ්චය තහවුරු කිරීමෙන් පසු පෝටෝසිස්ටමික් ෂන්ට් අවස්ථා සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීම ඉක්මනින් ආරම්භ කළ යුතුය. ඔහුඑය සායනිකව සහ/හෝ ශල්‍යකර්ම මැදිහත්වීමකින් කළ හැක. අක්මාව shunt සායනික ප්රතිකාර රෝගියා ස්ථාවරව තබා ගැනීමට උපකාරී වේ. මෙම ප්‍රතිකාරය සිදු කරන්නේ කෙසේදැයි අමන්දා පැහැදිලි කරයි. “විජලනය, ඉලෙක්ට්‍රෝලය සහ අම්ල-පාදක අසමතුලිතතාවය නිවැරදි කිරීමට සහ රුධිර ග්ලූකෝස් පවත්වා ගැනීමට තරල ප්‍රතිකාරය සිදු කළ හැකිය. රුධිරයේ යූරියා ප්‍රමාණය අඩු කිරීම සඳහා යූරියා නිපදවන ක්ෂුද්‍ර ජීවියා මත ක්‍රියා කරන ප්‍රතිජීවක භාවිතා කළ හැක. ලැක්ටුලෝස් ද භාවිතා කළ හැකිය, එය බඩවැල්වල අන්තර්ගතය ඉවත් කිරීම වැඩි කිරීමට ක්‍රියා කරන අතර බඩවැල් ලුමෙන් 'ආම්ලිකකරණය' ප්‍රවර්ධනය කරයි, ඇමෝනියා ඇමෝනියම් බවට පරිවර්තනය කිරීමට අනුග්‍රහය දක්වයි (එය අඩු විෂ සහිත)", ඔහු පැහැදිලි කරයි.

මීට අමතරව, portosystemic shunt සහිත සුනඛයන් ආහාර කළමනාකරණයට භාජනය වී වැඩි ප්‍රෝටීන් ආහාරයක් ලබා ගැනීම ද වැදගත් වේ. “ප්‍රෝටීන් සීමා කිරීම දිගු කාලීනව සිදු කරන විට ප්‍රෝටීන්-කැලරි මන්දපෝෂණයට හේතු විය හැක. එමනිසා, කුඩා ප්‍රමාණවලින් ලබා දෙන දිරවිය හැකි ප්‍රෝටීන සහිත ආහාර වේලක් නිර්දේශ කරනු ලැබේ”, ඔහු පවසයි.

සංජානනීය portosystemic shunt ඇති බල්ලන්ට ශල්‍යකර්මයක් අවශ්‍ය විය හැක

බල්ලන් තුළ shunt අවස්ථාවන්හිදී සැත්කම් වරක් සහ සියල්ල සඳහා ගැටලුව නිවැරදි කිරීමට අවශ්ය විය හැක. අමන්දා පැහැදිලි කරන්නේ ශල්‍යකර්ම මැදිහත්වීම සිදු කළ යුත්තේ සංජානනීය වර්ගයේ සුනඛයන් තුළ පෝටෝසිස්ටමික් ෂන්ට් අවස්ථාවන්හිදී පමණක් බවයි. ඇය නිර්දේශ කර නැතඅත්පත් කරගත් shunt සහිත සුනඛයන් සඳහා: "වඩාත්ම නිර්දේශිත තාක්ෂණය වන්නේ යාත්රාව ක්‍රමයෙන් අවහිර වන අතර, අක්මාව නව පීඩනයට අනුවර්තනය වීමට ඉඩ සලසයි, මන්ද, අවහිර වීම හදිසියේ නම්, උග්‍ර ද්වාර අධි රුධිර පීඩනය ඇති විය හැක", විශේෂඥයා පැහැදිලි කරයි. ශල්‍යකර්මයට පෙර, හෙපටික ෂන්ට් සහිත බල්ලා පරීක්ෂණ කිහිපයකට භාජනය කළ යුතුය. ඊට අමතරව, සත්වයා සායනික ප්‍රතිකාර වලට භාජනය වීම වැදගත් වේ, මන්ද එය සත්වයාට කිසිදු ගැටළුවක් නොමැතිව ශල්‍යකර්මයක් කිරීමට ස්ථායී වේ. ක්රියා පටිපාටිය අතරතුර සුනඛයන් සඳහා නිර්වින්දනය භාවිතා කළ යුතු බව සඳහන් කිරීම වටී.

portosystemic shunt සඳහා නැඹුරු වූ සුනඛයන් ගර්භනී අවධියේ සිටම නිරීක්ෂණය කළ යුතුය

සුනඛයන් තුළ portosystemic shunt වර්ධනය වීමට හේතුව කුමක්දැයි හරියටම නොදන්නා බැවින්, පශු වෛද්‍ය Amanda පැහැදිලි කරන්නේ උපදේශකයෙකුට කළ හැකි ලොකුම සැලකිල්ල බවයි. කුඩා කල සිටම බලු පැටවුන්ගේ සෞඛ්‍යය නිරීක්ෂණය කිරීම සඳහා බල්ලෙකුගේ ගර්භණී සමයේදී දැඩි අවධානයක් යොමු කරන්න. ඇය පෙන්වා දෙන්නේ යෝක්ෂයර් වැනි ප්‍රබෝධමත් අභිජනන වර්ගවල මෙම සැලකිල්ල මීටත් වඩා වැඩි විය යුතු බවයි. සුනඛයන් දඩයම් කිරීම වළක්වා ගැනීමට වෙනත් ක්‍රියාමාර්ග ද උපකාරී වන බව අමන්දා ප්‍රකාශ කරයි: “වෘත්තීය මග පෙන්වීමකින් තොරව ඖෂධ සහ අතිරේක භාවිතා කිරීම ගැන සැලකිලිමත් වීම අවශ්‍ය වන අතර එමඟින් කලලරූපයේ ප්‍රමාණවත් වර්ධනයට හිතකර විය හැකිය. රුධිර නාල වැනි විවිධ විෂමතා ඇතිවීම. තවද, යමෙකු නොකළ යුතුයනිසි ප්‍රතිකාර කළත් රෝගය ඇති සුනඛයන් ප්‍රජනනය කරන්න”, ඔහු පැහැදිලි කරයි.

යෝක්ෂයර්: මෙම අභිජනනයේ පොදු රෝග portosystemic shunt ඉක්මවා යයි

අප පැහැදිලි කළ පරිදි, යෝක්ෂයර් වැනි කුඩා අභිජනන තුළ සුනඛයන් තුළ portosystemic shunt බහුලව දක්නට ලැබේ. කෙසේ වෙතත්, මෙම ලොම් සහිත කුඩා බල්ලා අවධානය යොමු කළ යුතු වෙනත් සෞඛ්‍ය ගැටලුවලට ද නැඹුරු වේ. අපි යෝක්ෂයර් අභිජනනය ගැන කතා කරන විට, ප්‍රගතිශීලී දෘෂ්ටි විතානයේ ක්ෂය වීම සහ දෘෂ්ටි විතානයේ ඩිස්ප්ලාසියාව වැනි අක්ෂි රෝග සෑම විටම සිහිපත් වේ. තවද, යෝක්ෂයර් හි ද්විත්ව දත් දත් නිතර නිතර ගැටලුවකි. මෙම අභිජනනයේ වඩාත් සුලභ රෝග අතර එහි ප්‍රමාණයට සම්බන්ධ පැටලර් ලුක්සේෂන් වැනි රෝග ද ඇතුළත් වේ. එය ඉතා කුඩා බැවින් අස්ථි ආබාධ ඇතිවීමේ අවදානමක් ඇති අතර අනතුරු ඇතිවීමේ වැඩි අවදානමක් ඇත. එමනිසා, විශේෂයෙන් වයෝවෘද්ධ යෝක්ෂයර් සුනඛයන් තුළ, අභිජනන සුනඛයන් වැටීමෙන් වැළකී සිටීම සඳහා සෑම විටම අවදියෙන් සිටීම වැදගත් වේ. හයිපොග්ලිසිමියා සහ හුස්ම හිරවීම වැනි රෝග ද මෙම අභිජනනය තුළ නිතර ඇතිවිය හැක.

කුඩා කල සිටම බලු පැටවාගේ සෞඛ්‍යය ගැන සැලකිලිමත් වීම ඉතා වැදගත් වේ. සියලුම සුනඛ එන්නත් යෙදීම, පණු පණු ඉවත් කිරීම යාවත්කාලීනව තබා ගැනීම, පශු වෛද්‍යවරයා වෙත නිතිපතා පැමිණීම, සමබර ආහාර වේලක් ලබා දීම සහ ව්‍යායාම චර්යාවක් සහතික කිරීම යෝක්ෂයර් සඳහා හොඳ ජීවන තත්ත්වයක් ලබා දෙන මූලික පියවර වේ. රෝග ලක්ෂණ, ඒවා කුමක් වුවත්, කිසි විටෙකත් නොවිය යුතුයනොසලකා හරින ලද අතර ගුරුවරයාට අමුතු හැසිරීමක් සොයාගත හැකි සෑම විටම සුරතලා පශු වෛද්‍යවරයා වෙත ගෙන යා යුතුය. එවැනි සැලකිල්ලක් සහිතව, යෝක්ෂයර් ටෙරියර් වසර 17 ක් දක්වා ජීවත් විය හැකි අතර, දීර්ඝතම ජීවත්වන සුනඛ වර්ගයක් ලෙස පවා සැලකේ.