Нохойн хорт хавдар нь 10-аас дээш насны нохойн үхлийн гол шалтгаан болдог. Нохойн төмсөгний неоплазийн хувьд төмсөгний хорт хавдар гэж нэрлэдэг бөгөөд энэ өвчин нь ариутгагдаагүй өндөр настай эрэгтэй нохойд голчлон нөлөөлдөг. Хөгшрөлтөөс гадна уруугаагүй төмсөг (крипторхидизм) байгаа нь нохойны бэлэг эрхтний тогтолцоонд хавдар үүсэхэд нөлөөлдөг бас нэг хүчин зүйл юм.

2014 онд BMC Veterinary Research-ийн эрдэм шинжилгээний сэтгүүлд нийтэлсэн судалгаанд онцолсон байна. Эрсдлийн бүлгийн 27% нь амьдралынхаа зарим үед нэг буюу хэд хэдэн төмсөгний хавдар үүсгэдэг. Нийтдээ эдгээр нь эрэгтэй нохойд илэрсэн бүх хавдрын дор хаяж 4-7% -ийг эзэлдэг гэж үздэг. Шалтгаанаас авахуулаад эмчилгээ, оношилгоо, урьдчилан сэргийлэх аргаас эхлээд Рио-де-Жанейрогийн мал эмнэлгийн хавдрын эмч Каролин Гриппийн мэдээллийн дэмжлэгтэйгээр доорх сэдвийн талаар бүгдийг шалгана уу.

Өвчний шалтгаан юу вэ? Нохой төмсөгний неоплази?

Ихэнх хорт хавдрын нэгэн адил төмсөгний хавдар үүсэх шалтгаан нь тийм ч тодорхой бус байдаг. Мэдэгдэж байгаа зүйл бол энэ өвчинд илүү өртдөг тодорхой бүлэг нохой байдаг гэдгийг малын эмч Каролин Грипп тайлбарлав: "Төмсөгний хорт хавдар нь ариутгагдаагүй эрэгтэй нохойд түгээмэл тохиолддог хавдар юм. Энэ нь ихэвчлэн амьтны амьдралын 8-10 жилийн хугацаанд илэрдэг өвчин юм.

Үгүй.Гэсэн хэдий ч хэвлийн хөндийгөөс буугаагүй нэг эсвэл хоёр төмсөгтэй эр нохойд (крипторхидизм) хавдар үүсэх магадлал хэвийн төмсөгтэй нохойноос хамаагүй өндөр байдаг.

Нохойн хавдар: Нохойн төмсөгний хавдрын төрлүүд

Төмсөгт янз бүрийн хавдар нөлөөлдөг. Хамгийн түгээмэл гурван төрөл нь эр бэлгийн эсийг үйлдвэрлэх үүрэгтэй үр хөврөлийн эсээс (семинома) үүсдэг; тестостерон үүсгэдэг завсрын эсүүд эсвэл Лейдигийн эсүүд; болон эр бэлгийн эсийг хөгжүүлэхэд тусалдаг Sertoli эсүүд. Төмсөгний неоплазмтай нохойн бараг тал хувь нь төмсөгний нэгээс олон төрлийн хавдартай байдаг.

• Семинома: Ихэнх семинома нь хоргүй бөгөөд тархах хандлагатай байдаггүй. Гэсэн хэдий ч зарим нь дүрмийг зөрчиж, биеийн бусад эрхтэнд үсэрхийлдэг.

• Завсрын эсийн (Лейдиг) хавдар: Эдгээр төмсөгний хавдар нь хамгийн түгээмэл бөгөөд ихэвчлэн жижиг, хоргүй байдаг. Тэд ховор тархаж, түрэмгий үйлдэл хийдэг. Энэ төрлийн хавдраар өвчилсөн нохойд шинж тэмдэг багатай байдаг.

• Сертоли эсийн хавдар: бүх төрлийн төмсөгний хавдрын дотроос хамгийн их хорт хавдар үүсгэдэг. Эдгээр нь крипторхид амьтдад илүү түгээмэл байдаг бөгөөд бусдаас илүү түрэмгий тархах хандлагатай байдаг.

Хаврын хавдрын үед ямар шинж тэмдэг илэрдэг вэ?Төмсөгт нохой байна уу?

Каролайны хэлснээр амьтны нэг эсвэл хоёр төмсөгний өөрчлөлтийг (харагдах, мэдрэх) үед багш өөрөө нохойны төмсөгний неоплазмыг анзаарч чаддаг. "Эзэмшигч нь төмсөгний хоорондох тэгш бус байдал [нэг нь нөгөөгөөсөө том], хоёуланд нь хавдах, түүнчлэн тухайн амьтанд хүрч очиход өвдөлт үүсэх замаар өвчин гарч болзошгүйг ажиглаж болно. Гэхдээ хамгийн мэдэгдэхүйц шинж тэмдэг нь үнэхээр юм. төмсөг хавагнах" гэж мэргэжлийн эмч мэдээлэв.

Зарим эстроген үүсгэдэг эсүүдийн хувьд өвчинд нэрвэгдсэн нохойд эмэгтэйчлэлийн шинж тэмдэг илэрч болно. Энэ тохиолдолд хөхний булчирхай, хөхний толгой томорч, хөвчний хөвчний саван хэлбэртэй, тэгш хэмтэй үс уналт, нимгэн арьс, арьсны гиперпигментаци (харанхуй) нь төмсөг дэх нохойн хавдар байгааг илтгэнэ.

Нохойн төмсөгний неоплазийн сэжигтэй тохиолдолд юу хийх вэ? Оношийг хэрхэн хийдэг вэ?

Хэрэв эзэн таны гэрийн тэжээвэр амьтан төмсөгний хэсэгт хавагнах, тэгш бус байдал болон/эсвэл таагүй мэдрэмж төрж байгааг анзаарсан бол мал эмнэлгийн тусламжийг аль болох түргэн авах нь чухал. "Хамгаалагч нохойг нэн даруй малын эмчид үзүүлж оношийг нь тавих ёстой. Хэрэв нохойны хавдар нь батлагдсан бол төмсөг болон хөвчрөлтийг арилгах мэс засал хийлгэх шаардлагатай" гэж хавдрын эмч анхааруулж байна.

Тэмтрэлт зэрэг биеийн үзлэгээс гаднаscrotum болон шулуун гэдэсний үзлэг (боломжтой массыг мэдрэхийн тулд) мэргэжлийн эмч нь авсан төмсөгний гистологи (биопси) -аас гадна цээж, хэвлийн рентген зураг, цусны ерөнхий шинжилгээ, хэвлийн болон scrotal хэт авиан шинжилгээгээр төмсөгний хавдрыг тодорхойлох боломжтой болно.

Нохойн төмсөгний неоплазийг хэрхэн эмчилдэг вэ?

"Нохойн энэ төрлийн хорт хавдрыг эмчлэх гол арга бол өртсөн төмсөг(үүд) ба үрчлээсийг арилгах мэс заслын арга юм. Энэ мэс заслын дараа , Тухайн амьтанд ямар хавдар (хавдрын төрөл) байгааг мэдэхийн тулд материалыг гистопатологийн лабораторид илгээдэг. Зарим тохиолдолд мэс засал эмчилгээ хийдэг бол зарим тохиолдолд химийн эмчилгээ хийх шаардлагатай байдаг" гэж Каролин тайлбарлав.

Хэзээ. Нохойд хими эмчилгээ хийхийг зөвлөж байна, амьтныг эмнэлзүйн бүрэн эдгэрэхийн тулд эмчилгээг хатуу хийх ёстой. "Нохой ерөнхийдөө хими эмчилгээнд маш сайн хариу үйлдэл үзүүлдэг бөгөөд жишээлбэл, мөргөх, бөөлжих зэрэг хүмүүст ажиглагддаг гаж нөлөө үзүүлдэггүй. Нохойг хамгийн сайн үр дүнд хүргэхийн тулд сургагч багш хичээлээ таслахгүй байх, эмчилгээгээ зөв хийх нь чухал" гэж хавдрын эмч онцолж байна.

Нохойг эмчлэхдээ ямар анхаарал халамж тавьдаг вэ?

Төмсөг, үр хөврөлийг авсны дараа хагалгааны дараах үе нь амьтныг сэргээхэд бага зэрэг анхаарал халамж тавих ёстой.сайн. "Одоогийн байдлаар нохойны агуу зан авирыг багасгах нь хэцүү боловч энэ нь маш чухал юм. Амьтны оёдолд хүрэхгүй, хэт их хүчин чармайлт гаргахгүйн тулд анхааралтай ажиглах хэрэгтэй" гэж Каролин хэлэв.

Аз болоход, мэс засал нь төмсөгний ихэнх хавдрыг эмчилдэг тул малын эмч хэлэхдээ: " хувь хэмжээ Нөлөөлөлд өртсөн амьтдын амьд үлдэх хувь нь ихэнх хавдарт өндөр, дундаж наслалт маш өндөр байдаг. Урьдчилан сэргийлэх, эрт оношлох нь нохойны амьд үлдэх, амьдралын чанарыг нэмэгдүүлэхэд тусалдаг.”

Нохойн төмсөгний неоплази өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх ямар аргууд байдаг вэ?

Нохойд ойр ойрхон очиж үзэхээс гадна Тогтмол үзлэгт хамрагдах малын эмч, нохойны төмсөгний неоплазаас амьтныг ариутгах замаар урьдчилан сэргийлэх боломжтой. "Ийм төрлийн хорт хавдраас урьдчилан сэргийлэх хамгийн сайн арга бол нохойг 5 нас хүрэхээс өмнө кастрациялах явдал юм" гэж хорт хавдрын эмч зөвлөж байна. Нохойг кастрациялах процедурын давуу болон сул талуудын талаар малын эмчтэйгээ, ялангуяа өсвөр нас хүрэхээс өмнө ярилцах хэрэгтэй.