O cancro en cans é a principal causa de morte en cans maiores de dez anos. No caso da neoplasia testicular canina -coñecida popularmente como cancro testicular-, a enfermidade afecta principalmente a cans machos anciáns non castrados. Ademais da idade avanzada, a presenza de testículos non descendidos (criptorquidia) é outro dos factores que contribúen á formación de tumores no sistema xenital canino.

Un estudo publicado pola revista académica BMC Veterinary Research en 2014 sinalaba que o 27% do grupo de risco acaba desenvolvendo, nalgún momento da súa vida, un ou varios tumores testiculares. En conxunto, estímase que representan polo menos do 4% ao 7% de todos os tumores atopados en cans machos. Desde as causas ata o tratamento, pasando por métodos de diagnóstico e prevención, consulta a continuación todo sobre o tema, co apoio da información da oncóloga veterinaria Caroline Gripp, de Río de Janeiro.

Cales son as causas da enfermidade? Canino neoplasia testicular?

Como coa maioría dos cancros, a causa do desenvolvemento do tumor testicular non está tan clara. O que se sabe é que hai un grupo específico de cans máis afectados por esta afección, segundo explica a veterinaria Caroline Gripp: “o cancro de testículo é unha neoplasia común nos cans machos non castrados. É unha enfermidade que adoita aparecer entre os 8 e os 10 anos de vida do animal".

NonNon obstante, os cans machos con un ou ambos testículos que non descenderon da cavidade abdominal (criptorquidia) teñen moito máis probabilidades de desenvolver un tumor que os cans con testículos normais.

Neoplasia canina: tipos de tumores testiculares en cans

Unha variedade de tumores afectan os testículos. Os tres tipos máis comúns desenvólvense a partir de células xerminais (seminomas), responsables da produción de esperma; células intersticiais ou de Leydig, que producen testosterona; e as células de Sertoli, que axudan ao desenvolvemento dos espermatozoides. Case a metade dos cans con neoplasias testiculares teñen máis dun tipo de tumor testicular.

• Seminomas: a maioría dos seminomas son benignos e non tenden a propagarse. Non obstante, algúns poden desafiar a regra e facer metástasis noutros órganos do corpo.

• Tumores de células intersticiais (Leydig): estes tumores testiculares son os máis comúns e adoitan ser pequenos e benignos. Raramente se propagan ou actúan de forma agresiva. Os cans afectados por este tipo de tumor presentan poucos síntomas.

• Tumores de células de Sertoli: teñen o maior potencial maligno entre todos os tipos de tumores testiculares. Son máis comúns nos animais criptorquídeos e tenden a propagarse de forma máis agresiva que outros.

Cales son os síntomas da neoplasia.canino nos testículos?

Segundo Caroline, o propio titor pode notar a neoplasia testicular canina ao notar (mirar ou sentir) alteracións nun ou dous testículos do animal. "O propietario pode observar unha posible aparición da enfermidade a través da asimetría entre os testículos [un máis grande que o outro], inchazo en ambos, ademais da dor cando se toca o animal no lugar. Pero o sinal máis notable é realmente o inchazo dos testículos”, informa o profesional.

No caso dalgunhas células produtoras de estróxenos, en cans afectados pola enfermidade poden aparecer signos de feminización. Neste caso, as glándulas mamarias e os pezones agrandados, o prepucio colgante, a perda de cabelo simétrica, a pel delgada e a hiperpigmentación (escurecemento) da pel poden indicar neoplasia canina nos testículos.

Que facer en caso de sospeita de neoplasia testicular canina? Como se fai o diagnóstico?

Se o propietario observa que a súa mascota presenta inchazo, asimetría e/ou molestias na zona dos testículos, é importante que busque atención veterinaria canto antes. "O titor debe levar inmediatamente ao can ao veterinario para que se realice o diagnóstico. Se se confirma a neoplasia canina, o can debe ser operado para extirpar os testículos en bloque e tamén o escroto", advirte o oncólogo.

Ademais do exame físico, como a palpaciónexploración do escroto e do recto (para palpar posibles masas), o profesional poderá identificar tumores testiculares con radiografías de tórax e abdome, hemograma completo, ecografías abdominais e escrotales, ademais da histopatoloxía (biopsia) do testículo extirpado.

Como se trata a neoplasia testicular canina?

"O pilar do tratamento deste tipo de cancro en cans é a intervención cirúrxica para extirpar o(s) testículo(s) e o escroto afectados. Despois desta cirurxía, o material envíase ao laboratorio de histopatoloxía para coñecer que neoplasia ten o animal (tipo tumoral).Nalgúns casos a cirurxía é curativa, mentres que noutros tamén é necesario instaurar quimioterapia», explica Caroline.

Cando recoméndase a quimioterapia en cans, o tratamento debe realizarse con rigor para que o animal acade a cura clínica completa. “Os cans, en xeral, reaccionan moi ben á quimioterapia e non adoitan ter os efectos secundarios que vemos nos humanos, como a postración e os vómitos, por exemplo. Para que o can obteña os mellores resultados é importante que o titor non falte ás sesións e siga o tratamento adecuadamente”, subliña o oncólogo.

¿Cales son os coidados do can en tratamento?

Despois da extirpación dos testículos e do escroto, o período postoperatorio debe incluír algúns coidados para que o animal se recupere.bo. “Reducir as grandes travesuras do can neste momento é un reto, pero é extremadamente necesario. Hai que estar atentos para que o animal non toque os puntos nin faga demasiado esforzo”, reforza Caroline.

Afortunadamente, a cirurxía é curativa para a maioría dos tumores testiculares, como afirma o veterinario: “o taxa A taxa de supervivencia dos animais afectados é elevada na maioría dos tumores, cunha esperanza de vida moi elevada. A prevención e o diagnóstico precoz axudan a aumentar a supervivencia, así como a calidade de vida do can.”

Cales son as formas de previr a neoplasia testicular canina?

Ademais das visitas frecuentes ao can. veterinario para exames de rutina, a neoplasia testicular canina pódese evitar mediante a castración do animal. "A mellor forma de previr este tipo de cancro é castrar ao can, preferentemente antes dos 5 anos", recomenda o oncólogo.Os pros e contras do procedemento de castración do can deben ser comentados coa confianza do seu veterinario, preferentemente antes da adolescencia canina.