Proba batzuek katuetan urea altua detektatzen lagun dezakete, baina ba al dakizu zer esan nahi duen? Jende askok normalean lotzen du arazoa katuengan giltzurruneko gaixotasuna egotearekin, baina egia da balio handi horrek katuaren osasunean hainbat arazo adieraz ditzakeela. Ureak bezala, felinoaren organismoan kreatinina mailak ere arreta behar du. Katuen urea eta kreatinina altua zer den behingoz ulertzeko, nola jaitsi eta zeintzuk diren animalia hauentzako substantzia horien balio idealak, Gato é Gente Boa klinikako Vanessa Zimbres albaitariari elkarrizketa egin diogu.

Urea altua: katuek arazoarekin lotutako arrazoi desberdinak izan ditzakete

Lehenik eta behin, garrantzitsua da urea zer den ulertzea eta zein den organismo felinoan duen zeregina. Espezialistak honela azaldu du: “Urea proteinen metabolismotik eratorritako gibelean sortzen den substantzia bat da. Gibelak amoniakoa (gorputzarentzat oso toxikoa dena) urea bihurtzen du, kalte gutxiago izan dadin eta giltzurrunek kanporatu dezaten”. Ureak iragazketa glomerularra neurtzen du, giltzurrunaren funtzioa egiaztatzeaz arduratzen dena eta giltzurruneko osasuna ebaluatzeko zeregin garrantzitsua duena.

Beraz, zer esan nahi du katuen urea altua? Vanessaren arabera, urea maila altu batek hainbat arrazoi izan ditzake eta pazientearen beste azterketa eta seinale kliniko batzuekin batera ebaluatu beharreko gaia da beti.“Ureak proteina handiko dietak elikatzen diren animalietan eta animalia deshidratatuetan ere balio handiagoa izan dezake. Giltzurrunetako gaixotasuna diagnostikatzeko ezinbestekoa da beste azterketa batzuk egitea.”

Katuetan kreatinina altua izateak zer esan nahi du?

Albaitaritzako medikuaren esanetan, kreatinina muskuluan sortzen den substantzia bat da. giltzurrunek kanporatzen duten metabolismoa eta, urea bezala, giltzurrun-iragazpena ebaluatzeko erabiltzen dena, baina ez da horretara mugatzen. Hori dela eta, katuen kreatinina altua animaliaren giltzurrunetan zerbait gaizki dagoela adierazten du normalean, baina muskulu-masa handia duten katuek ere maila altu hori izan dezakete.

«Garrantzitsuena Katuak argitzea da. giltzurrunak egituraz desberdinak dira txakurren eta gizakien aldean. Oso gai dira gernua kontzentratzeko, toxinak ahalik eta gehien kentzeko, ur-galera minimoarekin. Beraz, felinoaren edozein azterketa arretaz interpretatu behar da, izan ere, kontzentrazio-gaitasun handi hori kontuan hartuta, katuaren odolean dauden urea eta kreatinina balioak gaixoak giltzurrun-zelulen % 75 baino gehiago galdu duenean bakarrik detektatuko dira. Katu bati nefropatia duen -hau da, giltzurruneko arazoak dituena- diagnostikatzea urearen eta kreatininaren bidez soilik diagnostikatzea beranduago diagnostikatzea da», ohartarazi du.

Zeintzuk dira urearen eta kreatininaren balio "normalak" katuengan?

Urea, katuak, erreferentziabalioak. Nola jakin katua osasuntsu dagoenean eta urea eta kreatinina maila normalak dituenean? Vanessak adierazi duenez, erreferentzia-balioak oso eztabaidagarriak dira albaitaritzan eta ez dago balio bakarra. “Beti gomendatzen da laborategiaren edo ekipoaren erreferentzia-balioak jarraitzea. IRIS-ek (International Society of Renal Interest) kreatinina-balio normala 1,6 mg/dL hartzen du, baina laborategi batzuek 1,8 mg/dL eta 2,5 mg/dL ere hartzen dute kontuan. Urea-balioak 33 mg/dL-tik, laborategi batean, 64 mg/dL-ra beste batzuetan alda daitezke. beharrezkoa da ebaluazio zehatzagoa egitea albaitariaren orientazioarekin. “IRISek gomendatzen du nefropatia duen paziente bat diagnostikatzeko eta eszenaratzeko gutxieneko azterketak kreatinina, SDMA (dimetilarginina simetrikoa), gernu-dentsitatea eta proteinuria aztertzea. Substaging egiteko, odol-presio sistemikoaren eta serum fosforo dosiaren neurketa ere gehitzen du. Diagnostiko goiztiarra egiteko, SDMA, ekografia eta gernu-analisia dira lehen zantzuak. Kontuan izan IRISek ez duela urearik erabiltzen giltzurruneko gaixotasuna estadikatzeko edo gutxiesteko, hain zuzen ere proba honetan hainbat interferentzia daudelako, baita kreatinina ere, baina neurri txikiagoan.”

Kreatinina eta urea altua katuetan: nolabalio horiek gutxitu?

Katuen kreatinina eta urea altua aurkitu ostean tutore askok egiten duten galdera da. Kontuan hartu beharreko lehen puntua arazoaren kausa da, aurkitu bezain laster landu behar dena. "Balio horiek handitu egin daitezke deshidratazio kasuetan. Hori dela eta, animalia hidratatuz, balio hauek normaliza ditzakegu eta ez nahitaez gutxitu. Kausa hanturazkoak eta infekziosoak ere tratatu behar dira giltzurrunetako kalteak gutxitzeko», aholkatzen du albaitariak.

Hala ere, ez da beti posible katuengan urea-balioa edo kreatinina altua jaistea. "Giltzurrun-zelulak giltzurruneko baldintza akutuetan soilik berreskuratzen dira, hala nola infekzio batean, intoxikazioak edo gernu-obstrukzioak. Baldintza kronikoetan, behin giltzurrun-zelulak heriotza eta fibrosia jasan ondoren, ez du sendatuko. Substantzia hauek giltzurrunetatik kanporatu behar direnez, funtzionatzen ez dutenean, beti egongo dira normal balioen gainetik”.

Gaixoa giltzurruna bada, garrantzitsua da gehiegizko likidoarekin kontuz ibiltzea balio horiek gutxitu nahian. Vanessaren ustez, lortuko den gehiena balio txikiagoetara iristea da, baina ez normaletara. “Serumak odola diluitzen du eta, ondorioz, diluitutako lagin bat aztertzean, substantzia horiek gutxiago kontzentratzen dira, beraz, faltsuki txikiagoak. Bestelainformazio garrantzitsua da odol-urea altua animalia intoxikatzen duela eta intoxikazio horren seinale klinikoak eragiten dituela. Kreatinina, berriz, giltzurrun-iragaztearen markatzailea baino ez da, berez ez dio nahasmendurik eragiten organismoari”.

Katuen giltzurrun-gaixotasunek beste sintoma batzuk dituzte

Katuen giltzurrun-gaixotasunen edo giltzurrun-gutxiegitasunaren kasuan, tutoreak tasa guztien berri izan behar du, eta ez soilik balioei eutsi. urea eta kreatinina. «Nefropatia gaixo batek, lehenik, deshidratazio maila desberdinak, pisu galera, gosea galtzea, goragalea aurkeztuko ditu. Ur asko edaten dute eta txiza asko egiten dute eta, askok uste dutenaren aurka, pixa garbia ez da seinale ona katuarentzat”, ohartarazi du Vanessak.

Giltzurrun-arazoak dituen katutxoren bat duzulako susmoa baduzu, ez izan zalantzarik zure maskotarentzat albaitaritzako hitzordua ahalik eta lasterren. Diagnostiko goiztiarra da egoera okerrera saihesteko modurik onena: «Fituo baten giltzurrunetako edozein aldaketa estruktural, ultrasoinu bidez ikusita, ikertu behar da, giltzurrunetako lesioak ez baitira sendatzen. Gainerako zelulek funtzionatzen ez dutenen lana hartzen duten heinean, lanez gainezka egiten dira eta zelula arrunt batek baino bizi-iraupen laburragoa dute. Horixe da giltzurruneko gaixotasun kronikoaren definizioa, kausa zehatzak izan ditzakeena, baina animalia zahartu ahala ere garatu daitekeena».