Disa teste mund të ndihmojnë në zbulimin e uresë së lartë te macet, por a e dini se çfarë do të thotë? Shumë njerëz normalisht e lidhin problemin me praninë e sëmundjes së veshkave tek macet, por e vërteta është se kjo vlerë e lartë mund të tregojë një sërë problemesh në shëndetin e maces. Ashtu si urea, edhe niveli i kreatininës në organizmin e maces ka nevojë për vëmendje. Për të kuptuar një herë e mirë se çfarë është ureja e lartë dhe kreatinina e lartë tek macet, si ta ulni atë dhe cilat janë vlerat ideale të këtyre substancave për këto kafshë, intervistuam veterineren Vanessa Zimbres, nga klinika Gato é Gente Boa.

Urea e lartë: macet mund të kenë shkaqe të ndryshme që lidhen me problemin

Së pari, është e rëndësishme të kuptojmë se çfarë është ureja dhe cili është roli i saj në organizmin e maces. Specialisti shpjegon: “Ureja është një substancë që prodhohet në mëlçi që rrjedh nga metabolizmi i proteinave. Mëlçia e shndërron amoniakun (i cili është shumë toksik për trupin) në ure në mënyrë që të jetë më pak i dëmshëm dhe të ekskretohet nga veshkat”. Ureja mat filtrimin glomerular, i cili është përgjegjës për kontrollin e funksionit të veshkave dhe luan një rol të rëndësishëm në vlerësimin e shëndetit të veshkave.

Pra, çfarë do të thotë ure e lartë te macet? Sipas Vanessa-s, niveli i lartë i uresë mund të ketë disa shkaqe dhe është një çështje që duhet vlerësuar gjithmonë në lidhje me ekzaminimet e tjera dhe shenjat klinike të pacientit.“Ureja në kafshët e ushqyera me dieta të pasura me proteina dhe kafshët e dehidratuara gjithashtu mund të kenë vlera të rritura. Për diagnozën e sëmundjes së veshkave, është thelbësore të kryhen analiza të tjera.”

Çfarë do të thotë kreatinina e lartë tek macet?

Sipas mjekut veterinar, kreatinina është një substancë e formuar në muskuj. metabolizmi që ekskretohet nga veshkat dhe, si urea, përdoret për të vlerësuar filtrimin e veshkave, por nuk kufizohet me kaq. Prandaj, kreatinina e lartë te macet është zakonisht një tregues se ka diçka që nuk shkon me veshkat e kafshës, por edhe macet me masë të madhe muskulore mund ta kenë këtë nivel të lartë.

“Gjëja më e rëndësishme është të sqarojmë se macja veshkat janë strukturalisht të ndryshme nga ato të qenve dhe njerëzve. Ata janë jashtëzakonisht të aftë të përqendrojnë urinën për të eliminuar sasinë maksimale të toksinave me humbjen minimale të ujit. Prandaj, çdo ekzaminim në mace duhet të interpretohet me kujdes, sepse duke pasur parasysh këtë kapacitet të lartë përqendrimi, vlerat e uresë dhe kreatininës në gjakun e maces do të zbulohen vetëm kur pacienti ka humbur tashmë më shumë se 75% të qelizave renale. Diagnostifikimi i një maceje me nefropati - domethënë me probleme me veshkat - vetëm me ure dhe kreatininë është një diagnozë e vonë", paralajmëron ai.

Cilat janë vlerat "normale" të uresë dhe kreatininës tek macet?

Ure, mace, referencë evlerat. Si të dini kur macja është e shëndetshme dhe me nivele normale të uresë dhe kreatininës? Siç thekson Vanessa, vlerat e referencës janë shumë të diskutueshme në mjekësinë veterinare dhe nuk ka asnjë vlerë të vetme. “Rekomandohet gjithmonë të ndiqen vlerat e referencës së laboratorit apo pajisjeve. IRIS (International Society of Renal Interest) miraton vlerën maksimale normale të kreatininës si 1.6 mg/dL, por disa laboratorë konsiderojnë 1.8 mg/dL dhe madje 2.5 mg/dL. Vlerat e uresë mund të variojnë nga 33 mg/dL, në një laborator, në 64 mg/dL në të tjerët.”

Prandaj, mund të thuhet se një test i vetëm nuk mjafton për të mbyllur një diagnozë dhe është e nevojshme të bëhet një vlerësim më i detajuar me udhëzim nga veterineri. “IRIS rekomandon që testet minimale për të diagnostikuar dhe stadifikuar një pacient me nefropati janë analiza e kreatininës, SDMA (dimetilargininës simetrike), densitetit urinar dhe proteinurisë. Për nënskenim, shton gjithashtu matjen e presionit sistemik të gjakut dhe dozën e fosforit në serum. Për diagnozën e hershme, SDMA, ekografia dhe analiza e urinës janë indikacionet e para. Vini re se IRIS nuk përdor ure për stadifikimin ose nënstatimin e sëmundjes së veshkave, pikërisht sepse ka disa ndërhyrje në këtë test, si dhe kreatininë, por në një masë më të vogël.”

Kreatinina dhe ureja e lartë te macet: sizvogëlohen këto vlera?

Kjo është një pyetje që bëjnë shumë tutorë pasi zbuluan kreatininë dhe ure të lartë te macet. Pika e parë që duhet pasur parasysh është shkaku i problemit, i cili duhet trajtuar sapo të zbulohet. “Këto vlera mund të rriten në rastet e dehidrimit. Prandaj, duke hidratuar kafshën, ne mund t'i normalizojmë dhe jo domosdoshmërisht t'i ulim këto vlera. Duhet të trajtohen edhe shkaqet inflamatore dhe infektive për të minimizuar dëmtimin e veshkave”, këshillon veterineri.

Megjithatë, nuk është gjithmonë e mundur të ulet vlera e uresë ose kreatinina e lartë te macet. “Qelizat e veshkave rikuperohen vetëm në kushte akute të veshkave si infeksion, dehje ose pengim urinar. Në kushtet kronike, pasi qeliza e veshkave të ketë pësuar vdekje dhe fibrozë, ajo nuk do të shërohet më. Duke qenë se këto substanca duhet të ekskretohen nga veshkat, pasi të mos funksionojnë më, do të jenë gjithmonë mbi vlerat normale”.

Nëse pacienti është me veshka, është e rëndësishme të keni kujdes me lëngjet e tepërta në përpjekje për të ulur këto vlera. Sipas Vanesës, më së shumti që do të arrihet është arritja e vlerave më të vogla, por jo normale. “Serumi hollon gjakun dhe, rrjedhimisht, kur analizohet një mostër e holluar, këto substanca do të jenë më pak të përqendruara, pra gabimisht më të vogla. Të tjerainformacion i rëndësishëm është se ureja e lartë e gjakut deh kafshën dhe çon në shenja klinike të këtij intoksikimi. Kreatinina, nga ana tjetër, është vetëm një shënues i filtrimit të veshkave, në vetvete nuk shkakton çrregullime në organizëm”.

Sëmundjet e veshkave tek macet kanë simptoma të tjera

Në rastin e sëmundjeve të veshkave ose dështimit të veshkave te macet, mësuesi duhet të jetë i vetëdijshëm për të gjitha normat dhe jo vetëm t'i përmbahet vlerave të uresë dhe kreatininës. “Një pacient me nefropati, së pari, do të shfaqë shkallë të ndryshme dehidrimi, humbje peshe, humbje oreksi, vjellje. Ata pinë shumë ujë dhe urinojnë shumë dhe, ndryshe nga sa besojnë shumë, urinimi i pastër nuk është një shenjë e mirë për macen”, paralajmëron Vanessa.

Nëse dyshoni se keni një kotele me probleme me veshkat, mos hezitoni të caktoni një takim veterinar për kafshën tuaj sa më shpejt të jetë e mundur. Diagnoza e hershme është mënyra më e mirë për të shmangur përkeqësimin e gjendjes: “Çdo ndryshim strukturor në veshkat e një maceje, i vërejtur me ultratinguj, duhet të hetohet, pasi dëmtimet e veshkave nuk shërohen. Ndërsa qelizat e mbetura marrin përsipër punën nga ato që nuk punojnë më, ato bëhen të mbingarkuara dhe kanë një jetëgjatësi më të shkurtër se një qelizë normale. Ky është përkufizimi i sëmundjes kronike të veshkave, e cila mund të ketë shkaqe specifike, por mund të zhvillohet edhe me kalimin e moshës së kafshës.