Ang canine rangeliosis ay isang napakaseryosong uri ng sakit sa tik sa mga aso. Ang sakit - tinatawag ding salot sa dugo sa mga aso, sakit na nambiuvu o canine yellow fever - ay nagdudulot ng malubhang sakit sa pagdurugo na maaaring humantong sa pagkamatay ng hayop kung walang sapat at agarang paggamot. Bagama't hindi gaanong kilala ang rangelia kaysa sa iba pang mga sakit na dulot ng mga ticks sa mga aso (tulad ng ehrlichiosis, babesiosis at lyme disease), ito ay isang malubha at lalong madalas na kondisyon sa Brazil. Upang mas maunawaan kung ano ang rangelia, nakipag-usap ang Paws of the House sa beterinaryo na doktor na si Amanda Carloni, na nag-alis ng lahat ng pagdududa tungkol sa sakit na ito. Tingnan ito sa ibaba!

Ano ang salot sa dugo sa mga aso?

Ang canine rangeliosis ay isang malubhang nakakahawang sakit na maaaring makaapekto sa mga aso. Ipinaliwanag ni Amanda Carloni na isang mikroorganismo na tinatawag na Rangelia vitalii ang nakakahawa sa hayop. “Ang Rangeliosis, na inilarawan lamang sa Brazil, ay naililipat ng mga ticks ng species Amblyomma aureolatum at Rhipicephalus sanguineus . Ang canine rangeliosis ay pangunahing nakakaapekto sa mga batang hayop at, paminsan-minsan, mga adult na aso, na walang kasarian o lahi na predisposisyon", paliwanag niya. Ang sakit ay mas karaniwan sa mga rural na lugar at maaaring lumitaw sa iba't ibang oras ng taon. Sa tag-araw, gayunpaman, ang saklaw ay mas mataas, dahil mayroong mas maraming bilang ng mga ticks sa kapaligiran sa mas maiinit na buwan. AAng canine rangeliosis ay maaaring nahahati sa tatlong anyo depende sa klinikal na estado: talamak (tumatagal ng halos tatlong araw), subacute (mula walo hanggang 15 araw) at talamak (mula 18 hanggang 25 araw).

Ang paghahatid ng salot ng dugo sa mga aso ay nangyayari sa pamamagitan ng kagat ng kontaminadong garapata

Para ang alagang hayop ay makakuha ng sakit na nambiuvu, dapat itong makagat ng garapata na naglalaman ng protozoan na nagdudulot ng sakit. Ang Rangelia vitalii ay papasok sa katawan ng aso sa pamamagitan ng kagat at makakahawa sa mga leukocytes at erythrocytes, mga selula na nasa dugo. Sa loob ng mga cell na ito, ang mikroorganismo ay nagrereplika at nagtatapos sa pagsira sa istraktura. Sa ganitong paraan, ang mga parasito ng rangeliosis ay kumakalat sa daluyan ng dugo at pumapasok sa mga bagong selula, na inuulit ang buong cycle. Dahil ang Rangelia vitalli ay may kagustuhan sa pag-atake sa mga selula ng dugo, karaniwan para sa alagang hayop na magkaroon ng pagdurugo bilang pangunahing sintomas ng sakit.

Ano ang mga sintomas ng rangeliosis?

Ang salot ng dugo sa mga aso ay pinangalanang tiyak dahil ang mga pangunahing sintomas ng sakit ay pagdurugo. Ang pagdurugo ay kadalasang nangyayari sa tainga, ilong at oral cavities ng aso. Ito ay bunga ng pagkakaroon ng protozoan na nagdudulot ng rangeliosis sa mga selula ng dugo. Inilista ng beterinaryo na si Amanda ang mga pangunahing sintomas ng salot sa dugo sa mga aso: “Jaundice, pasulput-sulpot na lagnat, kawalan ng pakiramdam, anorexia, panghihina,pag-aalis ng tubig, pagbaba ng timbang, hepatomegaly (pinalaki ang atay), splenomegaly (pinalaki na pali), lymphadenopathy (tumaas na laki ng mga lymph node), maliit na mapula-pula na mga spot sa balat (petechiae). Bilang karagdagan, ang pagdurugo sa kahabaan ng gastrointestinal tract, na nagreresulta sa pagsusuka na may kasamang dugo at madugong pagtatae, at patuloy na pagdurugo." Sinabi rin ng eksperto na ang mga klinikal na pagpapakita ay nakasalalay sa yugto ng sakit, at maaaring may magkakapatong sa pagitan ng mga ito.

Rangeliosis: kailangang magsimula nang mabilis ang paggamot

Ang paggamot sa rangeliosis ay ginagawa gamit ang mga partikular na remedyo upang labanan ang mikroorganismo na ito. "Ang paggamot sa canine rangeliosis ay isinagawa gamit ang isang therapy batay sa mga protozoocidal na gamot. Ang mga corticosteroids ay mayroon ding ginamit", paglilinaw ni Amanda. Maaaring kailanganin din ang pagsasalin ng dugo sa mga aso at fluid therapy, lalo na sa kaso ng mas matinding pagdurugo.

Ang pag-alis ng mga garapata ay nakakatulong na maiwasan ang salot sa dugo sa mga aso

Ang salot ng dugo sa mga aso ay nakukuha sa pamamagitan ng kagat ng isang kontaminadong garapata. Samakatuwid, ang pinakamahusay na paraan upang maiwasan ang sakit ay tiyak na malaman kung paano mapupuksa ang mga ticks sa likod-bahay at sa hayop mismo. Pinipigilan ng pangangalagang ito hindi lamang ang rangelia kundi ang iba pang mga uri ng sakit sa tik. Ipinaliwanag ni Amanda na ang mga hakbang sa pag-iwas ay nag-iiba depende sa species ngtik. Ang tik ng uri ng Rhipicephalus sanguineus, halimbawa, ay mas pinipiling umakyat sa mga pader upang makatakas sa kahalumigmigan ng lupa: "Kaya, ang pagpapausok ay dapat na naglalayong sa mga bitak sa mga dingding, kasangkapan, bubong at iba pa. Bilang karagdagan, hindi na kailangang i-fumigate ang buong bahay; ituon lamang ang paglalagay ng produkto sa lugar kung saan natutulog ang hayop."

Ang Amblyomma aureolatum, isa pang tik na nagpapadala ng rangeliosis, ay halos imposibleng makontrol, dahil ito ay katutubong sa kagubatan at kagubatan ng Brazil at ang populasyon nito ay pinananatili ng mga ligaw na hayop. Samakatuwid, iminumungkahi ni Amanda na upang maiwasan ang mga ito, pinakamahusay na direktang pag-aalaga sa mga aso. "Ang kontrol ay dapat isagawa sa pamamagitan ng pangangasiwa ng isang matagal na kumikilos na acaricide, dahil kinakailangan upang matakpan ang siklo ng buhay ng tik at maiwasan ang mga babae na mangitlog sa kapaligiran. Napakahalaga na igalang ang agwat sa pagitan ng mga dosis, dahil ang mga ticks na nasa kapaligiran pa rin ay unti-unting dadaan sa aso, kakagatin ang hayop, makakain ng gamot at mamamatay. Kung ang tutor ay nagpasiya na huwag nang ibigay muli ang acaricide dahil wala siyang nakikitang ticks, ang mga nasa kapaligiran ay hindi mamamatay at makakapag-recolonize sa kapaligiran”, pagtatapos niya.