კანინის რანგელიოზი არის ტკიპის დაავადების უკიდურესად სერიოზული სახეობა ძაღლებში. დაავადება, რომელსაც ასევე უწოდებენ სისხლის ჭირს ძაღლებში, ნამბიუვუს დაავადებას ან ძაღლის ყვითელ ცხელებას - იწვევს სისხლდენის სერიოზულ დარღვევებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ცხოველი სიკვდილამდე, თუ არ არის ადეკვატური და დროული მკურნალობა. მიუხედავად იმისა, რომ დიაპაზონი ნაკლებად ცნობილია, ვიდრე ძაღლებში ტკიპებით გამოწვეული სხვა დაავადებები (როგორიცაა ერლიქიოზი, ბაბეზიოზი და ლაიმის დაავადება), ის ბრაზილიაში სერიოზული და უფრო ხშირი მდგომარეობაა. იმისათვის, რომ უკეთ გავიგოთ რა არის რანგელია, სახლის თათები ესაუბრა ვეტერინარს ამანდა კარლონის, რომელმაც გაათავისუფლა ყველა ეჭვი ამ დაავადების შესახებ. იხილეთ ქვემოთ!

რა არის სისხლის ჭირი ძაღლებში?

კანინის რანგელიოზი სერიოზული ინფექციური დაავადებაა, რომელსაც შეუძლია ძაღლებზე გავლენა მოახდინოს. ამანდა კარლონი განმარტავს, რომ მიკროორგანიზმი სახელად Rangelia vitalii არის ის, რაც აინფიცირებს ცხოველს. „რანჯელიოზი, რომელიც მხოლოდ ბრაზილიაშია აღწერილი, გადადის Amblyomma aureolatum და Rhipicephalus sanguineus სახეობის ტკიპებით. ძაღლების რანგელიოზი ძირითადად აზიანებს ახალგაზრდა ცხოველებს და ხანდახან ზრდასრულ ძაღლებს, სქესის ან ჯიშის მიდრეკილების გარეშე“, განმარტავს ის. დაავადება უფრო ხშირია სოფლად და შეიძლება გამოვლინდეს წლის სხვადასხვა დროს. თუმცა ზაფხულში სიხშირე უფრო მაღალია, რადგან თბილ თვეებში გარემოში ტკიპების მეტი რაოდენობაა. აძაღლების დიაპაზონი კლინიკური მდგომარეობის მიხედვით შეიძლება დაიყოს სამ ფორმად: მწვავე (გრძელდება დაახლოებით სამი დღე), ქვემწვავე (რვა-დან 15 დღემდე) და ქრონიკული (18-დან 25 დღემდე).

ჭირის გადაცემა ძაღლებში სისხლი წარმოიქმნება დაბინძურებული ტკიპის ნაკბენით

იმისთვის, რომ შინაურ ცხოველს ნამბიუვუს დაავადება დაემართოს, მას უნდა უკბინოს ტკიპა, რომელიც შეიცავს დაავადების გამომწვევ პროტოზოულს. Rangelia vitalii ძაღლის სხეულში შედის ნაკბენით და აინფიცირებს ლეიკოციტებსა და ერითროციტებს, უჯრედებს, რომლებიც სისხლშია. ამ უჯრედების შიგნით მიკროორგანიზმი მეორდება და არღვევს სტრუქტურას. ამ გზით, რანგელიოზის პარაზიტები ვრცელდება სისხლში და შედიან ახალ უჯრედებში, იმეორებენ მთელ ციკლს. ვინაიდან Rangelia vitalli-ს აქვს უპირატესობა სისხლის უჯრედებზე თავდასხმაზე, ხშირია, რომ შინაურ ცხოველს აქვს სისხლდენა, როგორც დაავადების მთავარი სიმპტომი.

რა სიმპტომები აქვს. რანდლიოზის?

ძაღლებში სისხლის ჭირი დასახელებულია ზუსტად იმიტომ, რომ დაავადების ძირითადი სიმპტომები სისხლდენაა. სისხლდენა ძირითადად ხდება ძაღლის ყურში, ცხვირში და პირის ღრუში. ეს არის პროტოზოების არსებობის შედეგი, რომელიც იწვევს სისხლის უჯრედებში დიაპაზონს. ვეტერინარი ამანდა ჩამოთვლის ძაღლებში სისხლის ჭირის ძირითად სიმპტომებს: „სიყვითლე, პერიოდული ცხელება, სისუსტე, ანორექსია, სისუსტე,დეჰიდრატაცია, წონის დაკლება, ჰეპატომეგალია (ღვიძლი გადიდებული), სპლენომეგალია (გადიდებული ელენთა), ლიმფადენოპათია (ლიმფური კვანძების ზომის გაზრდა), მცირე მოწითალო ლაქები კანზე (პეტექია). გარდა ამისა, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გასწვრივ სისხლდენა, რასაც მოჰყვება ღებინება სისხლით და სისხლიანი ფაღარათი და მუდმივი სისხლდენა." ექსპერტი ასევე ამბობს, რომ კლინიკური გამოვლინებები დამოკიდებულია დაავადების სტადიაზე და მათ შორის შეიძლება იყოს გადახურვა. 4> რანგელიოზი: მკურნალობა უნდა დაიწყოს სწრაფად

რანგელიოზის მკურნალობა ტარდება ამ მიკროორგანიზმთან საბრძოლველად სპეციფიური საშუალებების გამოყენებით.“კანის რანგელიოზის მკურნალობა ჩატარდა პროტოზოოციდურ პრეპარატებზე დაფუძნებული თერაპიით. კორტიკოსტეროიდები ასევე გამოყენებულია“, განმარტავს ამანდა. ასევე შეიძლება საჭირო გახდეს სისხლის გადასხმა ძაღლებში და სითხის თერაპია, განსაკუთრებით უფრო ინტენსიური სისხლდენის შემთხვევაში.

ტკიპების მოშორება ხელს უწყობს ძაღლებში სისხლის ჭირის თავიდან აცილებას

ძაღლებში სისხლის ჭირი გადადის დაბინძურებული ტკიპის ნაკბენით. ამიტომ, დაავადების თავიდან აცილების საუკეთესო საშუალებაა ზუსტად იცოდეთ როგორ მოვიშოროთ ტკიპები ეზოში და თავად ცხოველზე. ეს ზრუნვა ხელს უშლის არა მხოლოდ დიაპაზონს, არამედ სხვა სახის ტკიპის დაავადებას. ამანდა განმარტავს, რომ პრევენციული ზომები განსხვავდება სახეობის მიხედვითტკიპა. მაგალითად, Rhipicephalus sanguineus ტიპის ტკიპა, ნიადაგის ტენისგან თავის დასაღწევად კედლებზე ასვლას ამჯობინებს: „ამგვარად, ფუმიგაცია მიმართული უნდა იყოს კედლებზე, ავეჯზე, სახურავზე და მსგავს ბზარებზე. გარდა ამისა, არ არის საჭირო მთლიანი ფუმიგაცია. სახლი ; უბრალოდ კონცენტრირება მოახდინე პროდუქტის გამოყენებაზე იმ ადგილას, სადაც ცხოველი სძინავს."

Amblyomma aureolatum, კიდევ ერთი ტკიპა, რომელიც ავრცელებს დიაპაზონს, პრაქტიკულად შეუძლებელია მისი კონტროლი, რადგან მისი სამშობლო ბრაზილიის ტყეები და ტყეებია და მის პოპულაციას გარეული ცხოველები ინარჩუნებენ. ამიტომ, ამანდა ვარაუდობს, რომ მათ თავიდან აცილების მიზნით, უმჯობესია ძაღლებზე ზრუნვა. „კონტროლი უნდა განხორციელდეს ხანგრძლივი მოქმედების აკარიციდის შეყვანით, ვინაიდან აუცილებელია ტკიპის სასიცოცხლო ციკლის შეწყვეტა და მდედრებს გარემოში კვერცხების დადება არ შეუძლიათ. ძალიან მნიშვნელოვანია დოზებს შორის ინტერვალის დაცვა, რადგან ტკიპები, რომლებიც ჯერ კიდევ გარემოშია, თანდათან გადადის ძაღლზე, კბენს ცხოველს, შთანთქავს წამალს და კვდება. თუ დამრიგებელი გადაწყვეტს აკარიციდის აღარ დანიშვნას, რადგან ტკიპებს ვერ ხედავს, ის, ვინც გარემოშია, არ მოკვდება და შეძლებს გარემოს რეკოლონიზაციას“, - ასკვნის ის.