કૂતરામાં સ્ટ્રોક કેવી રીતે ઓળખવો?
સામગ્રીઓનું કોષ્ટક
મનુષ્યોની દુનિયામાં અન્ય એક રોગ કે જેમાં પાળતુ પ્રાણીઓ માટે "સંસ્કરણ" છે, કૂતરાઓમાં સ્ટ્રોક એ સામાન્ય ન હોઈ શકે, પરંતુ તે એટલું જ ખતરનાક છે. કારણોની વિવિધ શક્યતાઓ સાથે, તે ત્યારે થાય છે જ્યારે પ્રાણીના મગજમાં લોહીના આગમનને અટકાવતું કંઈક હોય છે. ન્યુરોલોજિકલ ચિહ્નો, જેમ કે કૂતરાઓમાં હુમલા, સ્ટ્રોકના મુખ્ય લક્ષણોમાંનું એક છે, જેની તાત્કાલિક સારવાર કરવાની જરૂર છે જેથી સિક્વેલીની ગંભીરતાને વધુ સરળતાથી નિયંત્રિત કરી શકાય. સ્થિતિ વિશે થોડું વધુ સમજવા માટે, અમે વેટ પોપ્યુલર જૂથના પશુચિકિત્સક ગેબ્રિયલ મોરા ડી બેરોસ સાથે વાત કરી. તેણે શું સમજાવ્યું તેના પર એક નજર નાખો!
ઘરના પંજા: કૂતરામાં સ્ટ્રોકનું કારણ શું છે?
ગેબ્રિયલ મોરા ડી બેરોસ: સીવીએ (સેરેબ્રલ વેસ્ક્યુલર અકસ્માત), જે હાલમાં AVE (એન્સેફાલિક વેસ્ક્યુલર અકસ્માત) તરીકે ઓળખાય છે, તે માનવોમાં ખૂબ જ સામાન્ય રોગવિજ્ઞાનવિષયક સ્થિતિ છે. પ્રાણીઓમાં, આ પણ થઈ શકે છે, જો કે તે આપણી પ્રજાતિઓ કરતાં ઘણી ઓછી વારંવાર છે. મગજમાં રક્ત વિતરણ પ્રોફાઇલમાં ફેરફાર કરતી કેટલીક પરિસ્થિતિઓને કારણે વેસ્ક્યુલર અકસ્માત થઈ શકે છે. અમુક સમયે, મગજને લોહીના પુરવઠામાં વિક્ષેપ આવે છે (ઇસ્કેમિક સ્ટ્રોક) જે થ્રોમ્બસ (એક મોટો ગંઠન જે રક્તને રક્તવાહિનીઓમાંથી પસાર થતો અટકાવે છે) અથવા ફાટેલી રક્તવાહિનીને કારણે થઈ શકે છે. આનાથી માં લોહી નીકળે છેમગજની અંદર અને પરિણામે, ફાટવાના કારણે, લોહી જ્યાં જોઈએ ત્યાં પહોંચી શકતું નથી.
મોટાભાગે, આ હૃદયની સમસ્યાઓ સાથે સંબંધિત હોય છે (જે મગજમાં ગંઠાવાનું ઉત્પન્ન કરે છે); પ્રાથમિક મગજની ગાંઠો; માથાના પ્રદેશમાં પરોપજીવીઓ (કૃમિ) નું સ્થળાંતર; તાજેતરની શસ્ત્રક્રિયામાંથી ગંઠાવાનું; ગંઠાઈ જવાના રોગો (કેટલાક પ્રાણીઓ એવા છે જે જોઈએ તેના કરતા વધારે ગંઠાઈ જાય છે); ચેપી રોગો જેમ કે એહરલીકિયોસિસ (વિખ્યાત ટિક રોગ, જેમાં પ્લેટલેટ્સ - ગંઠાઈ જવા માટે જવાબદાર છે - પરિભ્રમણમાં ઘટાડો થાય છે અને જ્યારે રક્તવાહિનીઓ ફાટી જાય છે ત્યારે સમયસર કાર્ય કરવામાં અસમર્થ હોય છે), અન્યની વચ્ચે.
PC: કૂતરાઓમાં સ્ટ્રોકના લક્ષણો શું છે?
જીએમબી: જે પ્રાણીઓને સ્ટ્રોક થયો હોય તેઓ વિવિધ ક્લિનિકલ ચિત્રો રજૂ કરી શકે છે. ખાસ કરીને, ન્યુરોલોજીકલ ફેરફારો - માણસોની જેમ જ - સૌથી વધુ પ્રચલિત છે, જેમ કે: કૂતરાઓમાં હુમલા, હેમીપેરાલિસિસ (જ્યારે શરીરની માત્ર એક બાજુ લકવાગ્રસ્ત હોય છે), મુદ્રા જાળવવામાં મુશ્કેલી (પ્રાણી ઉભા રહી શકતું નથી અથવા તેને ટેકો આપી શકતું નથી. માથું, ઉદાહરણ તરીકે), હાયપરથેર્મિયા (ઉચ્ચ શરીરનું તાપમાન ચેપને અનુસરતું નથી), ટેટ્રાપેરાલિસિસ (પ્રાણીના ચાર અંગો અને બંને બાજુઓ લકવાગ્રસ્ત છે), આંખની અનૈચ્છિક હિલચાલ (આપણે તેને નિસ્ટાગ્મસ કહીએ છીએ, જ્યારે આંખો બિનજરૂરી રીતે ખસે છે અને મોટાભાગેસમયનો એક ભાગ, ખૂબ જ ઝડપથી, પ્રાણીને વધુ મૂંઝવણમાં મૂકે છે), અન્ય લોકો વચ્ચે.
આ પણ જુઓ: બિલાડીઓમાં ઓટાઇટિસ: આંતરિક, મધ્યમ અને બાહ્ય બળતરાને કેવી રીતે અલગ પાડવી?
PC: જ્યારે જાણ થાય કે પ્રાણી છે ત્યારે શિક્ષકે શું કરવું જોઈએ સ્ટ્રોક આવી રહ્યો છે?
GMB: જ્યારે કોઈ માલિકને ખબર પડે કે પ્રાણી ન્યુરોલોજીકલ ચિહ્નો બતાવી રહ્યું છે જે તેની પાસે પહેલાં નહોતું, તો તેણે તરત જ તે પ્રાણીને આરામદાયક જગ્યાએ મૂકવું જોઈએ. આ રીતે, જો તે આંચકી લે છે અથવા ઉઠવાનો પ્રયાસ કરે છે અને પડી જાય છે, તો તે સુરક્ષિત રહેશે અને તેને નુકસાન થશે નહીં. પછી તે પ્રાણીને તાત્કાલિક નજીકની પશુ દવાખાનામાં લઈ જવા જોઈએ. જલદી નિદાન થશે, તે વધુ સારું રહેશે.
પરીક્ષાઓ જે પુષ્ટિ કરશે કે તે કૂતરામાં સ્ટ્રોકનો કેસ છે તે ઇમેજિંગ પરીક્ષણો છે, જેમ કે ગણતરી કરેલ ટોમોગ્રાફી, ઉદાહરણ તરીકે. તે પશુચિકિત્સા દવામાં સામાન્ય એનેસ્થેસિયા હેઠળ થવું જોઈએ, કારણ કે પ્રક્રિયા દરમિયાન પ્રાણીઓ ખસેડી શકતા નથી. આ કારણોસર, અમે ઘણીવાર ક્લિનિકલ સંકેતો સાથે સ્ટ્રોકનું "નિદાન" કરીએ છીએ, જ્યાં સુધી કોઈ વિશિષ્ટ કેન્દ્રમાં ટોમોગ્રાફી કરવામાં ન આવે ત્યાં સુધી.
પીસી: ડોગ સ્ટ્રોકની સંભવિત ટૂંકા અને લાંબા ગાળાની આડઅસરો શું છે?
GMB: ટૂંકા ગાળાની આડઅસરો એ ન્યુરોલોજીકલ લક્ષણો છે જે કૂતરાઓમાં સ્ટ્રોક સૂચવે છે. દુર્ભાગ્યવશ, અકસ્માત આજીવન બદલી ન શકાય તેવી સિક્વેલાનું કારણ બની શકે છે, પછી ભલે પ્રાણીને ઝડપથી સારવાર આપવામાં આવે. તેઓ અસ્થિરતા, એક અથવા બંને આંખોને ઝબકાવવામાં મુશ્કેલી, મુશ્કેલી હોઈ શકે છેગળી જવું, ચાલવામાં તકલીફ વગેરે. એવા પ્રાણીઓ છે કે જેમની પાસે કોઈ સિક્વેલી નથી અને સહાયક તબીબી સારવાર અને હોસ્પિટલમાં દાખલ થયા પછી 100% ક્લિનિકલ પરિસ્થિતિને ઉલટાવી શકે છે.
PC: કૂતરામાં સ્ટ્રોક આવ્યા પછી પ્રાણીની સારવાર કેવી રીતે કામ કરે છે?
GMB: સ્ટ્રોક પછીની સારવાર બદલાય છે. કૂતરાઓમાં સ્ટ્રોક માટે દવાનો પ્રકાર અને પુનઃપ્રાપ્તિ માટે ઉપયોગમાં લેવાતી ઉપચાર પદ્ધતિઓ પ્રાણીમાં કયા સંભવિત સિક્વેલા છે અને સ્ટ્રોક થયા પછી તેનામાં કયા ક્લિનિકલ ફેરફારો થયા છે તેના પર નિર્ભર રહેશે. ઉદાહરણ તરીકે, જે પ્રાણીઓને જપ્તી સિક્વેલી હોય છે તેમને અલગ અથવા વારંવાર હુમલાના એપિસોડ હોઈ શકે છે અને નિયંત્રણ માટે સતત દવાઓની જરૂર હોય છે. અન્ય પ્રાણીઓમાં માત્ર થોડી જ ગતિ વિકૃતિઓ હોઈ શકે છે જેને દવાની સારવારની જરૂર હોતી નથી, પરંતુ ફિઝીયોથેરાપી, એક્યુપંક્ચર અને હાઇડ્રો-ટ્રેડમિલની જરૂર હોય છે. તે નોંધવું યોગ્ય છે કે જે પ્રાણીઓનું વજન વધારે છે, કારણ કે તેમની પાસે વધુ સોજો ચયાપચય પ્રોફાઇલ છે, તેમને હૃદયની સમસ્યાઓ અથવા નવો સ્ટ્રોક થવાની શક્યતા વધુ છે, એટલે કે: પાલતુના સ્વાસ્થ્ય અને તેના વજનને દિવસમાં જાળવવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
PC: શું પ્રાણીઓમાં આ પ્રકારની સ્થિતિ ટાળવાનો કોઈ રસ્તો છે?
જીએમબી: જીવનની ગુણવત્તા એ છે જે પ્રાણીને સ્ટ્રોક થવાની સંભાવનાને ઘટાડે છે. મેદસ્વી અથવા વધુ વજનવાળા કૂતરાઓનું વજન ઘટાડવું જોઈએ, હાયપરટેન્શન ધરાવતા લોકોએ દવા લેવી જોઈએનિયંત્રણ માટે, ક્રોનિક રોગોવાળા પ્રાણીઓ હંમેશા તેમના પશુચિકિત્સકો વગેરે સાથે હોવા જોઈએ. દર 6 મહિને નિયમિત તપાસ, ઓછામાં ઓછા, ડોકટરોને શંકાસ્પદ બનાવશે અને પ્રાણીને કોઈ દીર્ઘકાલીન રોગ રજૂ કરવાની સંભાવના છે તે પહેલાં લાંબા સમય સુધી ખ્યાલ આવશે અને જ્યારે પણ શક્ય હોય ત્યારે તેને ટાળશે.
આ પણ જુઓ: બિલાડીની નેત્રસ્તર દાહ: બિલાડીની આંખોને અસર કરતી સમસ્યાને કેવી રીતે ઓળખવી અને તેની સારવાર કેવી રીતે કરવી?