Outra enfermidade no mundo dos humanos que ten unha "versión" para mascotas, o ictus nos cans pode non ser tan común, pero é igual de perigoso. Con diferentes posibilidades de causa, ocorre cando hai algo que impide a chegada de sangue ao cerebro do animal. Os signos neurolóxicos, como as convulsións nos cans, son un dos principais síntomas do ictus, que debe ser tratado inmediatamente para que a gravidade das secuelas poida controlarse máis facilmente. Para entender un pouco máis a condición falamos con Gabriel Mora de Barros, veterinario do grupo Vet Popular. Bótalle un ollo ao que explicou!

Patas da casa: que causa un derrame cerebral nun can?

Gabriel Mora de Barros: O CVA (Accidente Vascular Cerebral), actualmente coñecido como AVE (accidente vascular encefálico), é unha condición patolóxica moi frecuente no ser humano. Nos animais tamén pode ocorrer, aínda que é moito menos frecuente que na nosa especie. O accidente vascular pode ser causado por algunhas situacións que alteran o perfil de distribución do sangue no cerebro. Nalgún momento, prodúcese unha interrupción no abastecemento de sangue ao cerebro (ictus isquémico) que pode ser causada por un trombo (un gran coágulo que impide que o sangue pase polos vasos sanguíneos) ou por unha rotura dun vaso sanguíneo. Isto provoca unha fuga de sangue nodentro do cerebro e, en consecuencia, debido á rotura, o sangue non pode chegar onde debería.

A maioría das veces, isto está relacionado con problemas cardíacos (que xeran coágulos que acaban no cerebro); tumores cerebrais primarios; migración de parasitos (vermes) á rexión da cabeza; coágulos dunha cirurxía recente; enfermidades da coagulación (hai algúns animais que coagulan moito máis do que deberían); enfermidades infecciosas como a ehrlichiose (a famosa enfermidade da garrapata, na que as plaquetas -responsables da coagulación- diminúen a circulación e son incapaces de actuar a tempo cando se rompe un vaso sanguíneo), entre outras.

PC: Cales son os síntomas dun ictus en cans?

GMB: Os animais que teñen un ictus poden presentar diferentes cadros clínicos. En particular, as alteracións neurolóxicas, igual que nos humanos, son as máis frecuentes, como: convulsións nos cans, hemiparálise (cando só se paraliza un lado do corpo), dificultade para manter a postura (o animal non pode estar de pé ou non pode soportar o cabeza, por exemplo), hipertermia (temperatura corporal elevada non seguida de infección), tetraparálise (as catro extremidades e ambos os dous lados do animal están paralizados), movementos oculares involuntarios (chamámoslle nistagmo, cando os ollos se moven innecesariamente e a maioría).parte do tempo, moi rápido, deixando o animal aínda máis confuso), entre outros.

PC: Que debe facer o titor ao entender que o animal está ter un ictus?

GMB: Cando un dono se decata de que o animal presenta signos neurolóxicos que antes non tiña, debe poñer inmediatamente ese animal nun lugar cómodo. Deste xeito, se convulsiona ou intenta levantarse e cae, estará protexido e non se fería. Entón ese animal debe ser trasladado inmediatamente ao hospital veterinario máis próximo. Canto antes se faga o diagnóstico, mellor será.

Os exames que confirmarán que se trata dun caso de ictus nun can son probas de imaxe, como a tomografía computarizada, por exemplo. Debe realizarse baixo anestesia xeral en veterinaria, xa que os animais non poden moverse durante o proceso. Por iso, moitas veces acabamos “diagnosticando” o ictus con signos clínicos, ata que se pode realizar unha tomografía nun centro especializado.

PC: Cales son os posibles efectos secundarios a curto e longo prazo dun ictus dun can?

GMB: Os efectos secundarios a curto prazo son os síntomas neurolóxicos que indican un ictus nos cans. Desafortunadamente, o accidente pode causar secuelas irreversibles de por vida, aínda que o animal sexa tratado rapidamente. Poden ser temblor, dificultade para pestanexar un ou os dous ollos, dificultadepara tragar, dificultade para camiñar, etc. Hai animais que non presentan secuelas e conseguen reverter o 100% da situación clínica tras un tratamento médico de apoio e hospitalización.

PC: Como funciona o tratamento do animal despois dun ictus nun can?

GMB: o tratamento despois do ictus varía. O tipo de medicación para o ictus en cans e as terapias que se utilicen para a recuperación dependerán de que posibles secuelas teña o animal e de que cambios clínicos desenvolvese despois de sufrir o ictus. Por exemplo, os animais que teñen secuelas de convulsións poden ter episodios de convulsións illados ou frecuentes e necesitan medicación continua para control. Outros animais poden ter só algúns trastornos da locomoción que non precisan necesariamente tratamento farmacolóxico, senón fisioterapia, acupuntura e hidroesteiras. Cabe destacar que os animais con sobrepeso, por ter un perfil de metabolismo máis inflamado, teñen máis probabilidades de sufrir problemas cardíacos ou un novo ictus, é dicir: é moi importante manter a saúde da mascota e o seu peso durante o día.

PC: Hai algunha maneira de evitar este tipo de condición nos animais?

GMB: A calidade de vida é o que reduce as posibilidades de que o animal teña un ictus. Os cans obesos ou con sobrepeso deben perder peso, aqueles con hipertensión deben tomar medicamentospara o control, os animais con enfermidades crónicas deberán ir sempre acompañados dos seus veterinarios, etc. Un exame de rutina cada 6 meses, polo menos, fará sospeitar aos médicos e decatarse moito antes de que o animal teña a posibilidade de presentar algunha enfermidade crónica e evitalo sempre que sexa posible.