İnsanlar dünyasında ev heyvanları üçün "versiya"ya malik olan başqa bir xəstəlik, itlərdə insult o qədər də yaygın olmaya bilər, lakin o qədər təhlükəlidir. Səbəblərin müxtəlif ehtimalları ilə, heyvanın beyninə qanın gəlməsinə mane olan bir şey olduqda baş verir. Köpəklərdə nöbet kimi nevroloji əlamətlər insultun əsas simptomlarından biridir və nəticələrin şiddətini daha asan idarə etmək üçün dərhal müalicə edilməlidir. Vəziyyəti bir az daha başa düşmək üçün Vet Popular qrupunun baytar həkimi Gabriel Mora de Barros ilə danışdıq. Onun nə izah etdiyinə baxın!

Evin pəncələri: Bir itdə vuruşun səbəbi nədir?

Qabriel Mora de Barros: Hal-hazırda AVE (ensefalik damar qəzası) kimi tanınan CVA (Beyin damar qəzası) insanlarda çox yayılmış patoloji vəziyyətdir. Heyvanlarda bu da baş verə bilər, baxmayaraq ki, bizim növümüzə nisbətən daha az olur. Damar qəzası beyində qan paylama profilini dəyişdirən bəzi vəziyyətlərdən qaynaqlana bilər. Müəyyən bir nöqtədə beyinə qan tədarükündə bir fasilə (işemik insult) baş verir ki, bu da tromb (qan damarlarından qan keçməsinə mane olan böyük laxtalanma) və ya qan damarının yırtılması nəticəsində yarana bilər. Bu, qan içində qan sızmasına səbəb olurbeynin içərisində və dolayısı ilə qopma səbəbiylə qan lazım olan yerə çata bilmir.

Çox vaxt bu, ürək problemləri ilə əlaqədardır (beyində laxtalanma əmələ gətirir); əsas beyin şişləri; parazitlərin (qurdların) baş bölgəsinə miqrasiyası; son əməliyyatdan laxtalanma; laxtalanma xəstəlikləri (bəzi heyvanlar var ki, lazım olduğundan daha çox laxtalanır); ehrlichiosis (məşhur gənə xəstəliyi, trombositlərin – laxtalanmadan məsul – qan dövranının azalması və qan damarı yırtıldıqda vaxtında fəaliyyət göstərə bilməyən) kimi yoluxucu xəstəliklər.

PC: Köpəklərdə vuruşun əlamətləri hansılardır?

GMB: İnsult keçirən heyvanlar müxtəlif klinik şəkillər təqdim edə bilər. Xüsusilə, nevroloji dəyişikliklər - insanlarda olduğu kimi - ən çox yayılmışdır, məsələn: itlərdə qıcolmalar, hemiparaliz (bədənin yalnız bir tərəfi iflic olduqda), duruşun saxlanması çətinliyi (heyvan ayaq üstə dayana bilmir və ya ayaq üstə dayana bilmir. baş, məsələn), hipertermiya (yüksək bədən istiliyi, sonra infeksiya), tetraparaliz (heyvanın dörd üzvü və hər iki tərəfi iflic olur), qeyri-iradi göz hərəkətləri (biz buna nistagmus deyirik, gözlər lazımsız yerə və ən çox hərəkət etdikdə.vaxtın bir hissəsi, çox sürətli, heyvanı daha da çaşqın qoyur) digərləri arasında.

PC: Heyvanın heyvan olduğunu anlayanda tərbiyəçi nə etməlidir. insult keçirmisiniz?

GMB: Sahib heyvanın əvvəllər olmayan nevroloji əlamətləri göstərdiyini başa düşdükdə dərhal həmin heyvanı rahat bir yerə qoymalıdır. Beləliklə, əgər o, qıcolma keçirsə və ya qalxmağa çalışsa və yıxılsa, o, qorunacaq və zədələnməyəcək. Sonra həmin heyvan dərhal ən yaxın baytarlıq xəstəxanasına aparılmalıdır. Diaqnoz nə qədər tez qoyulsa, bir o qədər yaxşı olar.

Bunun bir itdə insult olduğunu təsdiq edəcək imtahanlar, məsələn, kompüter tomoqrafiyası kimi görüntüləmə testləridir. Heyvanlar proses zamanı hərəkət edə bilmədiyi üçün baytarlıqda ümumi anesteziya altında edilməlidir. Bu səbəbdən, biz çox vaxt kliniki əlamətlərlə insultun “diaqnozunu” qoyuruq, tomoqrafiya ixtisaslaşmış mərkəzdə aparıla bilənə qədər.

PC: İt vuruşunun mümkün qısa və uzunmüddətli yan təsirləri hansılardır?

GMB: Qısamüddətli yan təsirlər itlərdə insult göstərən nevroloji simptomlardır. Təəssüf ki, qəza, heyvanın tez bir zamanda müalicə olunsa belə, ömürlük geri dönməz nəticələrə səbəb ola bilər. Onlar titrəmə, bir və ya hər iki gözü qırpmaqda çətinlik, çətinlik ola bilərudmaq, yeriməkdə çətinlik çəkmək və s. Elə heyvanlar var ki, onların heç bir nəticəsi yoxdur və dəstəkləyici tibbi müalicə və xəstəxanaya yerləşdirildikdən sonra klinik vəziyyəti 100% geri qaytarmağı bacarır.

PC: Bir itdə vuruşdan sonra heyvanın müalicəsi necə işləyir?

GMB: İnsultdan sonra müalicə dəyişir. Köpəklərdə insult üçün dərman növü və sağalma üçün istifadə edilən müalicələr, heyvanın hansı mümkün nəticələrindən və insult keçirdikdən sonra hansı klinik dəyişiklikləri inkişaf etdirdiyindən asılı olacaq. Məsələn, nöbet nəticələri olan heyvanlarda təcrid olunmuş və ya tez-tez qıcolma epizodları ola bilər və nəzarət üçün davamlı dərmanlara ehtiyac duyur. Digər heyvanların yalnız bir neçə hərəkət pozğunluğu ola bilər ki, onlar mütləq dərman müalicəsi tələb etmir, lakin fizioterapiya, akupunktur və hidro-treadmills. Qeyd etmək lazımdır ki, artıq çəkisi olan heyvanlar, daha iltihablı bir metabolizm profilinə sahib olduqları üçün, ürək problemləri və ya yeni bir insult olma ehtimalı daha yüksəkdir, yəni: ev heyvanının sağlamlığını və gün ərzində çəkisini qorumaq çox vacibdir.

PC: Heyvanlarda bu cür vəziyyətin qarşısını almağın bir yolu varmı?

GMB: Həyat keyfiyyəti heyvanın insult keçirmə şansını azaldır. Kök və ya artıq çəkili itlər arıqlamalı, hipertoniya xəstəsi olanlar dərman qəbul etməlidirlərnəzarət üçün xroniki xəstəlikləri olan heyvanlar həmişə baytar həkimləri ilə müşayiət olunmalıdır və s. Ən azı hər 6 aydan bir müntəzəm müayinə həkimləri şübhələndirəcək və heyvanın xroniki xəstəliklərə tutulma ehtimalını uzun müddət əvvəl başa düşəcək və mümkün olduqda ondan qaçın.