માણસોમાં જાણીતો રોગ જે આપણા ચાર પગવાળા મિત્રોને પણ અસર કરે છે તે કૂતરાઓમાં લ્યુપસ છે. કૂતરાઓમાં આ સ્વયંપ્રતિરક્ષા રોગ ત્યારે થાય છે જ્યારે શરીરના સ્વસ્થ કોષો પોતાની જાત પર હુમલો કરે છે, જેનાથી કેનાઇનની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી પડી જાય છે અને વિવિધ સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થવાની સંભાવના રહે છે. કેનાઇન લ્યુપસ સારી રીતે જાણીતું નથી અને ક્લિનિકલ લક્ષણો શોધવા હંમેશા સરળ નથી. તેથી, એ સમજવું અગત્યનું છે કે કૂતરાઓમાં લ્યુપસ કેવી રીતે વિકસે છે, કઈ જાતિઓ સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત છે અને તે તમારા પાલતુમાં કેવી રીતે પ્રગટ થઈ શકે છે.

કેનાઈન લ્યુપસ શું છે: આ રોગના કારણોને સમજો જે કૂતરાને અસર કરે છે

કેનાઇન લ્યુપસ એ સ્વયંપ્રતિરક્ષા રોગ છે. આનો અર્થ એ છે કે તે પ્રાણીની પોતાની રોગપ્રતિકારક શક્તિ છે જે તેના શરીરના સ્વસ્થ કોષો પર હુમલો કરે છે, જેનાથી પ્રાણીનું સ્વાસ્થ્ય એકદમ હચમચી જાય છે. કૂતરાઓમાં આ સ્વયંપ્રતિરક્ષા રોગનું કારણ હજુ પણ જાણીતું નથી. જો કે, એવું માનવામાં આવે છે કે કેટલાક કૂતરાઓમાં રોગ વિકસાવવા માટે આનુવંશિક વલણ હોય છે, જે બાહ્ય પરિબળો - જેમ કે સૂર્યના સંપર્કમાં - અથવા અમુક દવાઓના ઇન્જેશનને કારણે તીવ્ર બને છે. સૂર્યના સંસર્ગને લ્યુપસની શરૂઆત સાથે સંબંધિત હોવાથી, ઉનાળામાં શ્વાન રોગ માટે વધુ સંવેદનશીલ હોય છે અને શિયાળાના મહિનામાં માફી મળે છે.

કેટલીક શ્વાન જાતિઓ કેનાઇન લ્યુપસ વિકસાવવા માટે વધુ સંવેદનશીલ હોય છે

કૂતરાઓમાં લ્યુપસ એ બહુ સામાન્ય સ્થિતિ નથી, પરંતુ તેમાં કેટલીક છેકૂતરાઓની જાતિઓ જે આનુવંશિક કારણોસર તેને વિકસાવવા માટે વધુ સંભાવના ધરાવે છે. તેમાંના છે: પૂડલ, જર્મન શેફર્ડ, બીગલ, બોર્ડર કોલી, સાઇબેરીયન હસ્કી, અફઘાન શિકારી, શેટલેન્ડ શીપડોગ, આઇરિશ સેટર અને ઓલ્ડ ઇંગ્લિશ શીપડોગ. ભલે તે આ જાતિઓમાં વધુ વારંવાર જોવા મળે છે, અન્ય કૂતરાઓ પણ કેનાઇન લ્યુપસ વિકસાવી શકે છે. તેથી, તમારા પાલતુની જાતિને ધ્યાનમાં લીધા વિના, સંકેતોથી વાકેફ રહેવું હંમેશા સારું છે.

કૂતરાઓમાં લ્યુપસ પોતાને બે રીતે રજૂ કરી શકે છે

કૂતરાઓમાં લ્યુપસ પોતાને બે રીતે પ્રગટ કરે છે , જે અસરગ્રસ્ત અંગો પર નિર્ભર રહેશે. પ્રથમ કેનાઇન લ્યુપસ એરીથેમેટોસસ ડિસ્કોઇડ (LED) છે. આ રોગનું સૌથી હળવું સ્વરૂપ છે, કારણ કે તે ફક્ત પ્રાણીની ચામડીને અસર કરે છે, મુખ્યત્વે ચહેરા, કાન અને સ્નોટ પ્રદેશોમાં. બીજું સ્વરૂપ છે પ્રણાલીગત કેનાઇન લ્યુપસ એરીથેમેટોસસ (SLE). SLE એ મલ્ટીસિસ્ટમ છે, જેનો અર્થ છે કે તે પ્રાણીના કોઈપણ અંગને અસર કરી શકે છે, માત્ર ચામડીને જ નહીં. ચામડી, કિડની, સાંધા અને હૃદય મુખ્ય છે.

કૂતરાઓમાં લ્યુપસ કેવી રીતે ઓળખવું?

લ્યુપસમાં, કૂતરા જે અંગ પર હુમલો કરે છે તેના આધારે લક્ષણો દર્શાવે છે. LED ના કિસ્સામાં, જેનું એકમાત્ર અસરગ્રસ્ત અંગ ત્વચા છે, લક્ષણો સામાન્ય રીતે જખમ, ઘા, થૂથનનું ડિપિગ્મેન્ટેશન અને ડિસ્ક્વમેશન છે જે અલ્સર અને રક્તસ્રાવ તરફ દોરી શકે છે. આ જખમોને કારણે કૂતરાના દેખાવમાં પણ ફેરફાર થઈ શકે છે.

SLE માં, આ જ લક્ષણોકિડનીની નિષ્ફળતા ઉપરાંત, સાંધાનો દુખાવો, તાવ, સ્ટેમેટીટીસ, બ્રોન્કોપ્યુન્યુમોનિયા, એનિમિયા, નિસ્તેજ પેઢાં, સંધિવા, ફૂલેલા સ્નાયુઓ (હૃદય સહિત), રક્ત પરિભ્રમણની સમસ્યાઓ જે સ્નાયુઓમાં દુખાવો, સુસ્તી, ગેસ્ટ્રિક સમસ્યાઓ, વાળ ખરવા, મંદાગ્નિ, હુમલા તરફ દોરી જાય છે. અને યકૃત અને બરોળ જેવા અંગોનું વિસ્તરણ. કેનાઇન લ્યુપસ ધરાવતું પ્રાણી આ બધી સ્થિતિઓ રજૂ કરે તે જરૂરી નથી, કારણ કે આ તેના પર નિર્ભર રહેશે કે કયા અંગો પર અસર થઈ છે.

કેનાઇન લ્યુપસનું નિદાન હંમેશા સરળ હોતું નથી

કેનાઇન લ્યુપસના લક્ષણોની જેમ ખૂબ જ વૈવિધ્યસભર છે, નિદાનમાં સમય લાગી શકે છે, કારણ કે રોગ ઘણીવાર અન્ય પેથોલોજીઓ સાથે મૂંઝવણમાં હોય છે. કૂતરાઓમાં લ્યુપસનું યોગ્ય રીતે નિદાન કરવા માટે, તમારે પ્રાણીની વર્તણૂકનું કાળજીપૂર્વક નિરીક્ષણ કરવાની જરૂર છે. પશુચિકિત્સક ઘણીવાર રોગની પૂર્વધારણાથી શરૂ થાય છે અને પ્રયોગશાળા પરીક્ષણો દ્વારા કેનાઇન લ્યુપસ પર ન આવે ત્યાં સુધી તેને છોડી દે છે. સૌથી સામાન્ય છે રક્ત પરીક્ષણો, પેશાબ પરીક્ષણો, એક્સ-રે, એન્ટિબોડી પરીક્ષણો અને અસરગ્રસ્ત અંગોની બાયોપ્સી, ખાસ કરીને ત્વચા. આ પરીક્ષણોના પરિણામો પછી કેનાઇન લ્યુપસનું યોગ્ય રીતે નિદાન થાય છે.

કૂતરાઓમાં લ્યુપસની સારવાર પ્રાણીના જીવનની ગુણવત્તા સુધારવામાં મદદ કરે છે

કેનાઇન લ્યુપસ માટે કોઈ ઉપચાર નથી, પરંતુ સારવાર છે જે લક્ષણોને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. જેમ કે તે કૂતરાઓમાં સ્વયંપ્રતિરક્ષા રોગ છે, રોગપ્રતિકારક તંત્ર છેસતત હુમલો કરે છે અને તેથી, પ્રાણીને અન્ય રોગો થવાની શક્યતા વધુ હોય છે. તેથી, પાલતુના સમગ્ર જીવન દરમિયાન સારવાર જરૂરી છે. તે સામાન્ય રીતે બળતરા વિરોધી દવાઓ, વિટામિન સપ્લિમેન્ટ્સ (મુખ્યત્વે વિટામિન ઇ) અને ઇમ્યુનોસપ્રેસન્ટ્સ દ્વારા કરવામાં આવે છે. ગંભીરતા અને સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત અંગોને આધારે પશુચિકિત્સક દરેક કૂતરા માટે સારવાર સૂચવે છે. જો લ્યુપસ વધુ ખરાબ થઈ જાય, તો કૂતરાને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવાની જરૂર પડી શકે છે. વધુમાં, પ્રાણીને સૂર્યના સંપર્કમાં આવવાનું ટાળવું અને કૂતરા માટે હંમેશા સનસ્ક્રીન લગાવવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. યોગ્ય રીતે સારવારને અનુસરીને, કેનાઇન લ્યુપસવાળા પ્રાણીમાં લક્ષણો નિયંત્રિત થઈ શકે છે અને જીવનની ગુણવત્તા સારી હોય છે.