Jiyana bi kûçikek astengdar - ew kûçikek kor be an jî paraplejîk be - rêzek tedbîran hewce dike. Beriya her tiştî, ew heywan in ku, bi rengekî, di jiyana xwe ya rojane de xwedan sînorên mezintir in. Kûçikek bê ling bi gelemperî ji bo kirina tiştên bingehîn, û tewra hewcedariyên fîzyolojîkî yên mîna pezkirin û rijandinê jî hewceyê alîkariyê ye. Lê jiyankirina bi kûçikek paraplejîk re çawa ye? Pêvek, gerokek ji bo kûçikê astengdar, ew bi rastî hewce ne? Di derbarê mijarê de li jêr her tiştî bibînin!

Kûçikek bê pal: ji bo lênêrîna heywanê çi guhertin hewce ne?

Ji bo fêmkirina hûrguliyên jiyana bi kûçikek astengdar re, me bi mamoste Maira Morais, xwediyê Betina, kûçikek ku ji hêla motorsîkletvanek ve hatî avêtin paraplejîk bû. Di warê adaptasyona malê de, mamoste diyar dike ku tu guhertinên girîng çênebûne. "Tiştê ku bi rastî guherî rûtîniya me bû. Niha divê em çend kêliyên rojê terxan bikin da ku wê li ber tavê derxin, wê bişon, cilê li xwe bikin, tiştên wisa. Em ê bibînin kengê kursiya kûçikê astengdar were, em li benda wê ne.”

Gelek mamoste serî li aksesûarên bi vî rengî didin da ku alîkariya kûçikê paraplejîk bê zehmetî bikin. Ew, di bingeh de, celebek piştgirî ye ji bo kûçikek astengdar ku tevgerên xwe paşde vegerîne, tewra digel ku lingên wê nekarin werzîşê bikin.vê fonksiyonê. Lê belê wek her guhertinekê, pêwîst e ku kûçikê kursiya bi teker bi destekê rast were adaptekirin.

“Bi alîkariya heval û kesên li ser înternetê me karî kursiyek ji bo kûçikê astengdar bikirin. Ew hîn nehatiye û em li bendê ne ku bibînin ka ew çawa diçe. Em dizanin ku ew ê hinekî dijwar be [adapasyon], ji ber ku Betina kûçikek piçûk a tevlihev e, lê em bawer dikin ku dê her tişt biserkeve", şîrove dike Maira.

Kuçikek paraplejîk dikare kontrola mîzê winda bike

Dema ku kûçik paraplejîk dibe, dibe ku dawî li nexweşiya mîzê bikişîne, ji ber ku ew ê êdî nikaribe xwestekên xwe yên pizandinê kontrol bike. Digel kuçikên kûçikan, ev her gav nabe, lê girîng e ku meriv her rewşê binirxîne. “Di rewşa Betîna de, pêwîstiya me bi alîkariya wê tunebû, lê piştî qezayê wê êdî nikarîbû pizîna xwe bigire, lewma me neçar ma ku pelika kûçikê li ser wê bi kar bîne. Her weha pêdivî ye ku em ji lingê xwe haydar bin, ji ber ku ew bi kaşkirina wê li ser erdê û paqijkirina wê diqede, êşê dikişîne," mamoste parve dike.

Sira çêtirkirina tiştan, li gorî Maira, ev e ku sebir û hez bike. “Mixabin, ne sûcê wê ye û ne hêsan e, nemaze ji bo me ku qet derbas nebûbû. Me tevahiya rûtîniya xwe guhert da ku wê rehettir bikin, lê em baş dikin ûem ê gelek evîn û hezkirina wê bidomînin.”

Kuçikê seqet: piştî windabûna tevgerê rewşa hestiyariya heywanê çawa ye?

Di heman demê de girîng e ku hûn zanibin meriv çawa li rewşa hestyarî ya kûçikê xwe miqate be, nemaze heke ew bûye qurbana qezayek, wekî ku li Betina qewimî. Kêm kes dizanin, lê depresyon di kûçikan de dikare çêbibe û hewceyê baldariyê ye. Axaftina bi beytarekî pisporê reftarên heywanan re di van deman de yek ji baştirîn çareserî ye, nemaze ji bo ku heywan bi rengek rast hemî piştgirîya ku jê re lazim e.

“Betina kûçikek pir jîndar bû, şerxwaz bû, ew pir hez dikir bi kûçikê me re bilîze û her dem li ber derî me pêşwazî dikir. Piştî çi qewimî, wê çirûska çavên xwe winda kir, ew her gav pir xemgîn e. Nêzî 4 roj piştî qezayê wê berê xwe dikişand ku biçe cihê ku dixwest. Ji ber vê yekê di beşa adaptasyonê ya li dora xwe de, ew zû bû, tenê guheztina hestê bi rastî xuya bû, û rast jî wusa bû. Heger ji bo kesên ku fêm dikin, ku aqil dikin, jixwe qebûlkirina wê zehmet e, ji bo wan kesên ku fêm nakin ka çi diqewime, êdî nikarin birevin, bilîzin û li ku derê bixwazin bimeşin bifikirin. Lê gava kursiya wê ya otomobîlê hat, ez bawer dikim ku ew ê di çend kêliyan de dîsa bextewar bibe.”