Meðganga hunds er töfrandi stund full af breytingum, bæði í lífi hundsins og í lífi mannanna sem búa með honum. Mikilvægt er að undirbúa húsið undir að taka á móti hvolpunum, sem og að gera fæðingareftirlit til að ganga úr skugga um að allt sé í lagi með heilsu móður og barnanna. Vandamálið er að í sumum tilfellum verður fæðingarþunglyndi hjá kvenkyns hundum hindrun eftir að hvolparnir fæðast og oft veit umsjónarkennarinn ekki hvernig hann á að takast á við svona aðstæður (eða veit jafnvel um tilvist röskunarinnar). Patas da Casa ræddi við dýralækninn Renata Bloomfield, sem sérhæfir sig í dýrahegðun, til að skýra helstu efasemdir um efnið.

Þegar allt kemur til alls eru hundar með fæðingarþunglyndi eða ekki ?

Já, fæðingarþunglyndi getur komið fram eftir hundaþungun. Meðal helstu ástæðna fyrir vandamálinu er hægt að draga fram þær hormónabreytingar sem hundurinn þjáist af á þessu tímabili. „Það er fjöldi hormóna sem hjálpa til við að halda hundaþungun gangandi. Eftir fæðingu er mjög skyndilegt fall í framleiðslu þessara hormóna, þannig að skapsveiflur eru algengar. Kvenhundar sem skortir eitthvað af þessum hormónum þjást hins vegar af fæðingarþunglyndi“, útskýrir Renata.

Að auki eru aðrar ástæður fyrir því að röskunin eigi sér stað. Tilstundum hefur tíkin einfaldlega ekki vanist nærveru hvolpanna og endar því með því að hafna þeim. „Hundurinn tengir hvolpa við sársauka, sem veldur höfnun. Hluti af brjóstagjöf er heldur ekki mjög þægilegur, sem stuðlar að þessari hegðun,“ segir sérfræðingurinn. Umhverfið sem tíkin með fæðingarþunglyndi er sett í skiptir líka miklu máli því það þarf að vera rólegur og friðsæll staður.

Tík með fæðingarþunglyndi: hvernig á að bera kennsl á vandamálið?

Eftir meðgöngu tíkarinnar er mikilvægt að huga að hegðun dýrsins. Ein helsta vísbendingin um að hundurinn þjáist af fæðingarþunglyndi er þegar hún hafnar hvolpunum en það eru líka aðrir þættir sem þarfnast athygli. „Ef hundurinn vill ekki borða og vill ekki umgangast fólk í fjölskyldunni er mikilvægt að hafa auga með henni. Það er þess virði að muna að þunglyndi er ekki bara þegar hundurinn er mjög rólegur, árásargirni getur líka bent til vandamáls.“

Það er alltaf gott að hafa færibreytu til að vita hvernig á að bera kennsl á hvenær hundurinn þarf hjálp eða ekki . Svo hver er „tilvalin“ hegðun kvenkyns hunds við þessar aðstæður? Um þetta útskýrir Renata: „Í lok hundaþungunar og nálægt fæðingu byrjar kvendýrið venjulega að leita að stað til að hafa hvolpana. Það er eitthvað eðlilegt og ætlast til af hegðun hennar. Þegar byrjað er ásamdrættir þá fer hún líka að sleikja sig mikið og um leið og hvolpurinn kemur út með fylgjuna sleikir tíkin barnið. Það er tík sem hefur áhyggjur af því hvar hún á eftir að enda og hættir ekki að fara varlega með hvolpinn - jafnvel þó hún sé enn í fæðingu, þar sem venjulega fæðast fleiri en einn hvolpur. Eftir meðgöngu tíkarinnar er líka eðlilegt að hún setji hvolpana nálægt brjóstunum til að byrja á brjósti og haldi sig alltaf nálægt þeim og haldi líka rólegri hegðun við fjölskylduna.“

Þarf hundur með fæðingarþunglyndi læknishjálp?

Burtséð frá meðgöngu eða ekki, það er nauðsynlegt að hugsa um hundinn. Meðganga hefur tilhneigingu til að vera flóknari, vegna þess að hún veldur mörgum hormónabreytingum, svo eins og dýralæknirinn ráðleggur, er fæðingarhjálp nauðsynleg til að hjálpa hundinum á þessu viðkvæma augnabliki. Þegar hundurinn er með einkenni fæðingarþunglyndis er mikilvægt að vita hvernig eigi að bregðast við ástandinu á sem bestan hátt. Mjög róttækar breytingar á hegðun krefjast stundum klínísks mats, eins og þegar dýrið vill ekki borða eða er mjög hryggur.

Hins vegar er í sumum tilfellum hægt að snúa dæminu við með einfaldri daglegri umönnun: „Tíkin þarf friðsælt umhverfi. Það þarf að virða hana og hvolpana vera þaðvirt. Ef hún vill ekki að einhver komi nálægt börnunum hennar er mikilvægt að gefa henni það rými. Ef hún vill ekki gefa barn á brjósti verður forráðamaðurinn að kynna hvolpana og breyta brjóstagjöfinni í eitthvað friðsælt, rólegt og notalegt fyrir þessa móður“.

Þrátt fyrir það er ekki hægt að útiloka möguleikann á meðferð, sem er mjög mismunandi eftir tilfellum. Auk fæðingarþunglyndis hjá kvenkyns hundum er vandamál sem oft er ruglað saman við þessa tegund af röskun þegar ekki allir hvolparnir fæðast. „Hvolpurinn heldur sig inni í kvendýrinu vegna þess að það var engin fæðingarhjálp og þetta endar með því að sýkja leg móðurinnar. Tíkin verður í þessum tilfellum svöng, vill ekki borða og fer að finna fyrir miklum verkjum. Því er mikilvægt að kvenhundurinn sé metinn af dýralækni ef einhver breyting á hegðun verður vart."

Fjölskyldufóstur er mjög mikilvægt til að forðast fæðingarþunglyndi hjá kvenhundum

Það eru nokkrar ástæður fyrir því að tíkin þjáist af fæðingarþunglyndi. Í sumum tilfellum eru innkirtlabreytingar ábyrgar fyrir þessu, en við getum heldur ekki horft fram hjá því þegar ástæðan kemur innan úr húsi. "Ástandið getur haft áhrif á tíkur sem búa ekki við öruggt umhverfi, svo þeir geta endað með því að hafna hvolpunum á einhvern hátt og verða árásargjarnari.Traustið á fjölskyldunni og umhverfinu er mjög mikilvægt og þægindin sem hundurinn hefurallt lífið líka. Þetta gerir dýrið öruggara að takast á við svona aðstæður,“ segir Renata.