Mae poeni am iechyd cathod yn golygu arsylwi a deall pryd mae angen cymorth ar gathod, hyd yn oed wrth ddelio â chlefyd tawel, fel leishmaniasis. Yn ôl y milfeddyg Roberto dos Santos Teixeira, cyfeiriad mewn leishmaniasis yn Rio de Janeiro, mae'r cyflwr hwn yn cael ei achosi gan brotosoad o'r enw Leishmania infantum a'i drosglwyddo gan frathiadau mosgito. Mae'n hysbys bod Leishmaniasis yn effeithio ar gŵn a phobl, ond mae llawer o diwtoriaid wedi meddwl tybed a all cathod ddal y clefyd hwn hefyd. Am ragor o wybodaeth, buom yn siarad â'r meddyg teulu Roberto, sy'n dweud wrthych bopeth sydd angen i chi ei wybod am leishmaniasis mewn cathod!

Leishmaniasis: a all cathod gael eu heffeithio gan y clefyd?

Ao yn groes i cred boblogaidd, mae leishmaniasis yn glefyd a all effeithio ar gŵn a chathod, er bod nifer yr achosion mewn cathod yn llawer is. Gan ei fod yn glefyd parasitig a drosglwyddir gan fosgitos, mae'r milfeddyg yn esbonio ei bod yn bosibl ei ddal yn yr un modd â chŵn. “Mae'r mosgito yn brathu'r anifail heintiedig ac, o'r eiliad y mae'n brathu anifail arall, mae'n trosglwyddo'r afiechyd iddo”, eglura. ei hun?

Yn ôl Roberto, gall leishmaniasis mewn cathod fod yn asymptomatig mewn rhai achosion, hynny yw, peidio â chael unrhyw symptomau amlwg, gan ei gwneud hi'n anoddcanfyddiad o'r clefyd. Ond mae hi hefyd yn gallu dangos rhai arwyddion. Yn eu plith, y rhai mwyaf cyffredin yw:

• Anemia

• Gwaedlif o'r trwyn

• Briwiau ar y croen

• Colli pwysau

• Namau llygaid, fel llid yr amrannau

• Wlserau

Mae'n werth nodi, waeth beth fo'r symptomau, ei bod yn hanfodol ymgynghori â milfeddyg yn rheolaidd er mwyn cynnal dadansoddiad cyffredinol o iechyd yr anifail cael ei gyflawni. Dim ond wedyn y gallwch chi fod yn siŵr nad yw eich ffrind pedair coes mewn perygl.

Diagnosis o leishmaniasis

I gadarnhau a oes gan y gath leishmaniasis ai peidio, mae'n debyg y bydd y milfeddyg yn gofyn am rai profion gwaed mwy penodol. Yn ôl Roberto, mae'r seroleg benodol yn dal gwrthgyrff yr anifail, a dyna'n union beth fydd yn nodi presenoldeb neu absenoldeb y clefyd yn ei gorff. Mae'r profion hyn yn angenrheidiol oherwydd, fel y crybwyllwyd, nid oes gan leishmaniasis feline symptomau clir bob amser.

Trin ac atal leishmaniasis mewn cathod

Yn anffodus, mae brechlyn, leishmaniasis a thriniaeth yn eiriau nad ydynt yn cyd-fynd, gan nad oes iachâd ar gyfer y clefyd hwn mewn cathod. “Mae yna driniaethau lliniarol, ond dydyn nhw ddim yn ddigon”, eglurodd y milfeddyg. Hynny yw, maen nhw'n fesurau sy'n helpu i wella ansawdd bywyd y gath ac sy'n gallu atal ysymptomau clinigol y clefyd, ond ni fydd yn trin leishmaniasis ei hun. Mae'r gath yn parhau i fod yn gludwr y patholeg a gall fod yn ffynhonnell halogiad i anifeiliaid eraill.

O ran atal, nid oes llawer i'w wneud ychwaith. Yn ddelfrydol, dylai cathod allu osgoi dod i gysylltiad â'r mosgito sy'n trosglwyddo'r afiechyd. Fodd bynnag, fel yr eglura Roberto, nid yw'r ymlidyddion a ddefnyddir i atal leishmaniasis wedi'u nodi ar gyfer cathod. Mae hyn oherwydd bod gan y cynhyrchion hyn sylwedd yn eu cyfansoddiad sy'n wenwynig i gathod.