Weligaa ma maqashay bisadda u eg dawacada? Sannado badan, dadka deggan jasiiradda Corsica, ee Faransiiska, waxay maqleen sheekooyin ku saabsan xayawaan xiiso leh oo ku nool gobolka. Wuxuu si cad u eg yahay bisad, laakiin sidoo kale wuxuu leeyahay astaamo jireed oo aad ugu eg kuwa dawacada. Sababtaas awgeed, waxa loogu yeeraa bisadda dawacadu ama bisadda dawacada ee Corsican.

In kasta oo ay caan ka ahayd gobolka, haddana waligeed lama garaneyn sida saxda ah kooxda uu xayawaankani ka tirsan yahay. Ma bisad duur joog ah, waa bisad guri ama bisad isku dhaf ah, saynis yahano badan ayaa bilaabay in ay daraasad ku sameeyaan noocyadaas, cilmi-baadhisyo dhawr sano ah iyo baadhitaano badan oo hidde-sidaha ah ka dib, waxa la ogaaday in ay suurtogal tahay in bisadda dawacadu ay tahay, new subspecies of Wax badan ka ogow sheekada ka danbeysa bisadda dawacadu iyo waxa ay saynisyahanadu horeba uga yiqiin xayawaankan xiisaha badan.

Sirta ku xeeran bisadda dawacadu waxa ay jirtay muddo sanado ah

Qisada bisadda oo u eg dawaco weerartay idaha iyo riyaha gobolka Corsica waxay qayb ka ahayd khuraafaadka dadka deggan Corsica muddo dheer, mar walbana dhex mara jiilalka. Mar walba waxa jiray sir weyn oo ku xeeran xayawaankan, halka qaar ay rumaysnaayeen in ay tahay bisad isku-dhafan (isku dar ah bisad iyo dawaco), qaar kalena waxa ay hubiyeen in xayawaankuwaxay ahayd bisad duur joog ah. Qarsoodiga ka dhex jira dadka deegaanka ayaa noqday mid ay xiiseeyaan saynisyahannada. Haddaba, laga soo bilaabo 2008, cilmi-baarayaal badan ayaa ku hawlanaa baadhista asalka iyo astaamaha bisadda dawacadu

Bisada dawaco ayaa laga yaabaa in dhawaan loo tixgeliyo qayb-hoosaad

Sannado, saynisyahannadu waxay baareen oo sameeyeen qaar badan oo ka mid ah waxay falanqeeyaan daraasadaha hidde-sidaha bisadda dawacada si ay u fahmaan asalkeeda iyo soocideeda taxonomic. Tijaabooyinku waxay caddeeyeen in tani aysan ahayn bisad isku-dhafan, laakiin bisad duurjoog ah. Sannadka 2019, warkii ugu horreeyay ee mowduuca ayaa soo baxay: saynisyahannadu waxay ogaadeen in bisadda dawacada ee xiisaha lihi ay dhab ahaantii noqon doonto nooc cusub oo aan sharci ahayn. Si kastaba ha ahaatee, cilmi-baaristu halkaas kuma joogsan. Bishii Janaayo 2023 (ku dhawaad ​​100 sano ka dib diiwaankii ugu horreeyay ee bisad dawaco), daraasad cusub oo uu daabacay joornaalka Molecular Ecology ayaa la sii daayay. Sida laga soo xigtay joornaalka, waxaa jira mar hore caddayn in bisadda dawaco ay, dhab ahaantii, qayb ka mid ah felines.

Inta lagu jiro cilmi-baarista, culimada waxay barbardhigeen muunadaha DNA-da ee dhowr bisadaha duurjoogta ah iyo kuwa gudaha ee ku badan gobolka Ilha de Corsica Sidaa darteed, waxaa suurtagal ah in la dareemo farqi muuqda oo u dhexeeya bisadda dawacada iyo xayawaanka kale. Tusaale ahaan qaabka xariijimaha xayawaanka: bisadda dawacada waxay leedahay xariijimo aad u yar. Wali lama odhan karo 100%. AMarxaladda xigta ee daraasaddu waxay noqon doontaa in la is barbar dhigo bisadaha duurjoogta ah ee gobollada kale. Tani waa muhiim sababtoo ah waxaa jira noocyo kala duwan oo fara badan oo ka yimid meelo kala duwan oo adduunka ah. Ma ahan hawl aad u fudud, maadaama ay aad u badan tahay in bisad guriyeed ay ka gudubto bisad duurjoogta ah, taas oo ka dhigaysa raadinta mid adag. Si kastaba ha ahaatee, kooxdu waxay hore u sheegtay in qeexitaanka bisadda dawacadu ay tahay qayb ka mid ah bisadaha horeba waa la hubaa. 3>

Bisada u eg dawacada waxay leedahay muuqaal gaar ah,maadaama ay leedahay sifooyin xayndaab ah balse leh sifooyin gaar ah oo runtii u eg kuwa dawacada. Bisadda dawacada ee Corsican waxay leedahay dherer dheer marka loo eego bisadaha gudaha. Laga soo bilaabo madaxa ilaa dabada, waxay qiyaastaa qiyaastii 90 cm. Muuqaal cajiib ah oo bisadda oo u eg dawaco ayaa ah dabada giraanta leh, oo leh celcelis ahaan laba ilaa afar siddo. Intaa waxaa dheer, caarada dabada bisadu had iyo jeer waa madow.

Jaakada bisadda dawacada ee Corsican ayaa dabiiciyan ah mid aad u cufan oo xariir ah, oo leh dhowr xariijimo ah lugaha hore. Xagga hab-dhaqankeeda, xayndaabku waxay caado u leedahay inay degaan meelo sare. Caadiyan, wuxuu kaluunkiisa ku soo qabtaa cunto. Weli waxaa jira macluumaad badan oo laga heli karo bisadda caanka ah ee dawacada, gaar ahaan asalkeeda, laakiin saynisyahannadu waxay weli aad ugu heelan yihiin inay wax badan ka ogaadaan xayawaankan.cajiib ah.