Te qet qala pisîka ku dişibihe xezalan bihîstiye? Gelek sal e, niştecihên girava Korsîka, li Fransayê, çîrokên li ser xezalek meraq ku li herêmê dijî, bihîstine. Ew bi eşkere dişibihe pisîkê, lê di heman demê de taybetmendiyên wî yên laşî yên pir dişibihe yên xezalan. Ji ber vê yekê jî jê re dibêjin “pisîka rûvî” an jî “pisîka korsîkayî”.

Tevî ku li herêmê navdar bû jî, qet nehat zanîn ku ev heywan ji kîjan komê ye. pisîkeke kovî ye, pisîka malî ye yan pisîka hîbrîd e? Gelek zanyaran dest bi lêkolîna cureyê kirin û piştî çend salan lêkolîn û gelek analîzên genetîkî, hat kifş kirin ku îhtimal heye ku pisîka xezalê bi rastî, binecureyekî nû ya Di derbarê çîroka pisîka xezalê de û tiştên ku zanyar jixwe di derbarê vê heywanê balkêş de dizanin bêtir fêr bibin.

Serra li dora pisîka xezalê bi salan e heye

Çîroka a pisîka ku li herêma Korsîkayê dişibe xezalê ku êrîşî pez û bizinan dike, ji mêj ve di nav niştecihên Korsîkayê de beşek ji mîtolojiyê ye û her tim di navbera nifşan de derbas dibe. Tê bawer kirin ku belgeya yekem a hebûna wê di salê de derketiye holê. 1929. Derdora vî heywanî her dem sirekî mezin hebûye.Gava ku hinekan bawer dikir ku ew pisîkeke hîbrîd e (tevliheviyeke di navbera pisîk û xezalekê de), hinekan jî piştrast bûn ku heywanpisîkeke hov bû. Ev sira di nav şêniyên herêmê de di nav zanyaran de bû meraqek. Ji ber vê yekê, ji sala 2008-an vir ve, gelek lêkolîner bi lêkolîna esl û taybetmendiyên pisîka xezalê re mijûl bûne.

Di demek nêzîk de dibe ku pisîka xezalê wekî binecure were hesibandin

Bi salan, zanyar lêkolîn kirin û kirin. gelek lêkolînên genetîkî bi pisîka xezalan re analîz dike da ku eslê wê û dabeşkirina wê ya taksonomî fam bike. Testan îspat kir ku ev ne pisîkek hîbrîd e, lê pisîkek çolê ye. Di sala 2019-an de, yekem nûçeya li ser mijarê derket: zanyaran keşif kiribûn ku pisîka xezalê ya meraq dê bi rastî celebek nû, bêbelge be. Lêbelê, lêkolîn li wir nesekinî. Di Çileya 2023-an de (nêzîkî 100 sal piştî yekem tomarên fermî yên pisîkek xezalê), lêkolînek nû ya ku ji hêla kovara Molecular Ecology ve hatî weşandin hate berdan. Li gorî kovarê, jixwe delîl hene ku pisîka xezalê bi rastî jî binecureyekî mêşan e.

Di dema lêkolînê de, zanyar nimûneyên DNA yên çend pisîkên çolê û yên kedî yên li herêma Ilha de dan ber hev. Korsîka. Bi vî rengî, gengaz bû ku di navbera pisîka xezalê û felên din de cûdahiyên berbiçav werin dîtin. Nimûneyek nimûneya xêzên heywanan e: pisîka xezalê bi rêjeyek pir piçûktir xêzên xwe hene. Hîn jî 100% ne mimkûn e ku meriv tiştekî bibêje. YEKQonaxa paşîn a lêkolînê dê bibe berawirdkirina vê xezalê bi pisîkên kovî yên ji herêmên din re. Ev girîng e ji ber ku celebek mezin a rêzikên ji deverên cûda yên cîhanê hene. Ew ne karekî pir hêsan e, ji ber ku pir gelemperî ye ku pisîkek malê bi pisîkek çolê re derbas bibe, ev yek lêgerînê dijwar dike. Lêbelê, kom jixwe diyar dike ku pênaseya pisîka xezalan wekî binecureyekî pisîkan hema bêje teqez e.

Li ser pisîka xezalê çi tê zanîn?

Pîsîka ku dişibihe xezalan xwedan xuyangiyek bêhempa ye, ji ber ku taybetmendiyên wê yên mêş hene lê bi hin taybetmendiyên xwe yên ku bi rastî dişibin yên xezalan. Pisîka rovî ya Korsîkayî li gorî pisîkên malê dirêjek dirêj e. Dirêjahiya wê ji serî heya dûvikê 90 cm ye. Taybetmendiyek balkêş a pisîkê ku dişibihe zozanan dûvika wê ya zengilî ye, bi navînî du-çar zengil hene. Ji bilî vê, serê dûvika pisîkê her tim reş e.

Kaltê pisîka xezala Korsîkayî bi awayekî xwezayî gelek stûr û sipî ye û li ser lingên pêşiyê çend xet hene. Di derbarê tevgera wê de, xezalan xwedî adeta ku li cihên bilindtir rûdine. Bi gelemperî, ew ji bo xwarinê masiyên xwe digire. Hîn jî gelek agahî hene ku di derbarê pisîka xezalê ya navdar de, bi taybetî di derbarê eslê wê de werin keşfkirin, lê zanyar hîn jî pir pabend in ku li ser vê heywanê bêtir fêr bibin.meraq.