Një konvulsion në një qen mund të trembë edhe prindin më me përvojë të kafshës shtëpiake. Të dish se si të përballesh me këtë lloj situate është gjithashtu thelbësore, kështu që tutorët duhet të kuptojnë bazat e ndihmës së parë për qentë, duke shmangur të bëjnë çdo gjë që mund të dëmtojë më tej kafshën. Qeni konvulsiv përfshin shumë më tepër se çfarë shihet në momentin e krizës dhe mund të jetë një simptomë e një problemi shumë më kompleks. Për të sqaruar disa dyshime në lidhje me krizat te qentë, biseduam me veterineren Magda Medeiros, e cila është e specializuar në neurologji, akupunkturë dhe mjekësi kanabinoid për kafshët e vogla. Shihni më poshtë!

Çfarë është kriza e qenve?

Një kriza e qenve shkaktohet nga arsye të ndryshme, por reagimi i saj në trupin e kafshës ndodh gjithmonë në të njëjtën mënyrë. Krizat ndodhin kur lëndimet ose prania e disa substancave ndryshojnë funksionet e trurit. Ky çekuilibër shkakton të shtëna elektrike që i ngjajnë një "qarku të shkurtër" në tru, gjë që e lë qenin të ngërthehet dhe të derdhet në shumicën e kohës.

Disa njerëz ngatërrojnë epilepsinë me konvulsionin e qenit. Çfarë duhet bërë për të dalluar një pikturë nga tjetra? Specialistja Magda Medeiros shpjegon se kriza është një formë e krizës epileptike: “Kriza epileptike është një dukuri kalimtare e shenjave dhe/ose simptomave për shkak të aktivitetit neuronal.anomali e tepërt ose sinkrone në tru, ku ka hipereksitim të qarqeve të ndryshme neuronale. Me fjalë të tjera, është një ngjarje specifike”. Epilepsia nuk është gjë tjetër veçse një sëmundje e karakterizuar nga disa episode krizash te qentë. “Epilepsia është një çrregullim i trurit i karakterizuar nga një predispozitë e qëndrueshme për të gjeneruar kriza epileptike, domethënë, kafsha do të shfaqë kriza epileptike të përsëritura dhe spontane”, sqaron ai.

Por a mund të vrasë epilepsia tek qentë? Përgjigja do të varet nga kujdesi që merr këlyshi. Në përgjithësi, epilepsia e qenit nuk është fatale. Kur një kriza në një qen është një simptomë, ajo ndodh në izolim, sepse zakonisht lidhet me probleme të tjera, të tilla si çrregullimi i qenit. Në varësi të sëmundjeve shoqëruese, një qen me një konvulsion mund të vdesë nëse nuk merr ndihmën e nevojshme.

Çfarë i shkakton krizat te qentë?

Një kriza te qentë është në fakt një simptomë, që është: nuk është kurrë vetëm një konfiskim i thjeshtë. Ashtu si rastet e temperaturës, ajo gjithmonë tregon për diçka tjetër që nuk funksionon mirë në trupin e kafshës. Mjeku veteriner shpjegon se kriza te qentë ndodh për shkak të një aktiviteti elektrik të ekzagjeruar në tru që mund të ketë disa shkaqe. “Epilepsitë idiopatike janë shkaktarët më të zakonshëm të epilepsisë. Fillojnë pas 6 muajsh të jetës dhe kanëkomponent i fortë gjenetik. Epilepsitë strukturore mund të shkaktohen nga dëmtimet në tru (trauma), encefaliti infektiv si turpi, meningoencefaliti joinfektiv, goditjet në tru, tumoret e trurit dhe demenca e avancuar senile”, shpjegon veterineri.

“Krizat epileptike të shkaktuara nga Shkaqet sistemike (jo encefalike) mund të shkaktohen nga hipertermia, çekuilibrat ushqimorë (si mungesa e tiaminës dhe hipoglikemia), sëmundja e mëlçisë, gëlltitja e substancave toksike, sëmundjet e veshkave dhe ndryshimet në nivelet e elektroliteve si natriumi, kaliumi dhe kalciumi”, shton ai. .

Simptomat e konvulsioneve te qentë

Një qen me konvulsione njihet lehtë, kryesisht sepse zakonisht prek të gjithë trupin e kafshës. Është diçka që mund të zgjasë nga disa sekonda deri në maksimum rreth 2 minuta. Nëse e tejkaloni atë kohë, rekomandohet që të shkoni direkt në dhomën e urgjencës veterinare. Për të identifikuar një qen që ka konvulsione, kini kujdes për shenjat e mëposhtme:

• Lëvizjet e pavullnetshme të trupit (spazma)
• Ngurtësia e muskujve
• Pështymë (me ose pa shkumë)
• Vokalizim
• Inkontinencë urinare dhe/ose fekale
• Humbje e vetëdijes
• Konfuzion
• Lëvizje me gojë dhe fytyrë
• Lëvizja e vozitjes me këmbë dhe krahë

Vlen të përmendet se kur bëhet fjalë përepilepsia tek qentë, simptomat gjithashtu mund të jenë shumë të ngjashme. Ndërsa krizat konvulsive bëhen të shpeshta, kjo ndodh sepse ato tregojnë për një gjendje epileptike, prandaj është e rëndësishme të jeni të vetëdijshëm.

Kriza konvulsive te qentë: çfarë të bëni ?

Kur vëreni simptomat e krizave te qentë, mos u dëshpëroni. Në atë moment, gjëja më e rëndësishme është të qëndroni të qetë dhe të përpiqeni të ndihmoni shokun tuaj me katër këmbë. Për të filluar, diçka thelbësore është të lini kafshën në pozicionin më të rehatshëm të mundshëm për të reduktuar ndikimet e krizës dhe shanset për vazhdim. Magda shpjegon se është e nevojshme të hiqet çdo objekt që mund të bjerë dhe të lëndojë qenin, duke e rënduar situatën, si p.sh. një mobilje apo shkallë. Një opsion i mirë është t'i afroheni qenit të konvulsionuar me një jastëk për të mbështetur kokën e tij, duke parandaluar që përplasja me tokën të mos jetë problem dhe të shkaktojë trauma. Megjithatë, ajo shpjegon se duhet të qëndroni larg gojës së qenit, sepse ai mund t'ju kafshojë. Pasi të kalojë gjithçka, rregulli është i qartë: “Kur kriza të ketë mbaruar, bisedoni me qetësi me qenin tuaj për ta qetësuar atë. Shmangni të bërtiturat dhe emocionet e mjedisit. Nëse kriza zgjat më shumë se 5 minuta, kërkoni kujdes urgjent veterinar sa më shpejt të jetë e mundur”, thotë Magda.

Para dhe pas konfiskimit te një qen - qenush, i rritur apo i moshuar - është normale për kafshën. humbin pak nga shqisat dhe nocionin se ku dheme kë jeni. Ai mund të bëhet pak agresiv sepse është i frikësuar, veçanërisht nëse nuk ju njeh. Gjithashtu, është normale që ai të urinojë ose të bëjë jashtëqitje pa e kuptuar. Në atë moment, ndihmoni mikun tuaj derisa të kthehet në normalitet dhe shkoni direkt në urgjencë. “Gjithmonë shënoni datën, kohën, kohëzgjatjen dhe intensitetin e konfiskimeve dhe, nëse është e mundur, filmoni konfiskimin për regjistrim. Paraqisni të gjitha të dhënat te neurologu veterinar”, tregon specialisti.

5 gjërat që nuk duhet të bëni në momentin e një sulmi të qenve

Kur është hera e parë që ndodh kriza, shumë tutorët së shpejti kërkojnë në internet: "qeni po ngërthehet, çfarë të bëjmë?". Çështja është se nuk është vetëm e rëndësishme të dish se çfarë të bësh në këto momente, por edhe të jesh i kujdesshëm me atë që nuk duhet bërë fare, si p.sh.:

• Panik, ulëritës ose shkundni qenin

• Vendosni dorën ose ndonjë objekt në gojën e qenit gjatë krizës

  Shiko gjithashtu: Airedale Terrier: njihni disa karakteristika të qenit me origjinë angleze

• Nxirreni gjuhën e kafshës

• Mbajtja e gjymtyrëve të qenit

• Duke ofruar ujë ose ndonjë gjë tjetër

Është e rëndësishme të kuptohen shkaqet e konvulsioneve në një qen

Kur arrin në klinikë për herë të parë pasi ka parë qenin duke pasur konvulsione, është normale që profesionisti të fillojë të përpiqet të zbulojë shkaqet përmes eliminimit, siç shpjegon Magda: “Veterineri juaj do bëni një ekzaminim të plotë fizik dheteste laboratorike për të përjashtuar shkaqet sistemike. Përveç kësaj, neurologu veterinar, nëpërmjet ekzaminimit neurologjik, do të identifikojë nëse ka simptoma të tjera neurologjike tek kafshët dhe, në shumë raste, do të kërkojë një MRI të trurit për të përjashtuar shkaqet strukturore të trurit (tumore, goditje në tru, etj.). Me këto ekzaminime ai ka kushte më të mira për të treguar një trajtim adekuat për kontrollin e konfiskimit te qentë”.

Është normale të shqetësohesh për faktin se krizat te qentë mund të vrasin, por nëse kafsha diagnostikohet dhe trajtohet mirë, në varësi të shkakut, mund të vazhdojë jetën normalisht. Epilepsia te qentë, për shembull, është një nga ato që kërkon kujdes të veçantë në jetën e përditshme të kafshës pas krizave të para. Pavarësisht nga shkaku, monitorimi veterinar është thelbësor.

Botuar fillimisht më: 22.11.2019

Përditësuar më: 27.01.2022