Njohja e anatomisë së qenit dhe fiziologjisë së kafshëve është thelbësore për të kuptuar më mirë se si funksionon trupi i kafshës suaj. Ashtu si njerëzit, qentë gjithashtu kanë sisteme të ndryshme dhe kryejnë procese të shumta në çdo kohë për ta mbajtur kafshën gjallë dhe të shëndetshme. Frymëmarrja e qenit është një nga këto procese, duke u konsideruar si një nga më thelbësoret për ruajtjen e jetës.

Mënyra se si funksionon frymëmarrja e qenit është shumë e ngjashme me atë njerëzore dhe, si ne, edhe kafshët shtëpiake mund të vuajnë nga komplikime të frymëmarrjes. A e dini se ka grip te qentë, për shembull? Se një qen me frymëmarrje të shkurtra dhe të shpejta mund të ketë problem me zemrën? Apo është më e zakonshme të shohësh një qen me grip në dimër? Patas da Casa ju tregon gjithçka për frymëmarrjen e qenit, nga anatomia e tij deri te problemet shëndetësore që mund të lindin lidhur me të. Shikoni!

Frymëmarrja e qenit është një proces themelor për ruajtjen e jetës së kafshës

Në anatominë e qenit, frymëmarrja e qenit është procesi përgjegjës për shkëmbimin e gazit. Nëpërmjet frymëmarrjes, qentë frymëzojnë oksigjen, një gaz që është i pranishëm në ajër. Pa të, qelizat nuk marrin frymë dhe, në përputhje me rrethanat, trupi vdes. Përveç frymëmarrjes me oksigjen, qentë nxjerrin dioksid karboni, një gaz i prodhuar nga frymëmarrja qelizore dhe që ndihmon në rregullimin e ekuilibrit acid-bazë në gjak.Kur është e tepërt, megjithatë, bëhet e dëmshme për trupin dhe për këtë arsye duhet të eliminohet. Përveç këtyre funksioneve, frymëmarrja e qenit kontrollon edhe temperaturën e trupit, ndihmon shqisën e të nuhaturit dhe filtron, ngroh, ftoh dhe lagësht ajrin.

Anatomia e qenit: cilat janë organet që kryejnë frymëmarrjen e qenit

Frymëmarrja e një qeni ndodh vetëm sepse ka disa organe që veprojnë së bashku. Kur flasim për sistemin e frymëmarrjes së qenit, ne mund t'i ndajmë organet në dy grupe. E para është trakti i sipërm respirator, i cili është përgjegjës për përcjelljen e ajrit. Në anatominë e qenit, organet e sistemit të frymëmarrjes që bëjnë pjesë në këtë grup janë: hunda (më konkretisht vrimat e hundës dhe rrugët e hundës), faringu, laringu dhe pjesa e sipërme e trakesë. Grupi i dytë është trakti i poshtëm i frymëmarrjes, i cili është përgjegjës për kryerjen e vetë frymëmarrjes së qenit. Organet pjesëmarrëse janë: pjesa e poshtme e trakesë, bronket, bronkiolat dhe alveolat pulmonare (që gjenden në mushkëri).

Si funksionon procesi i frymëmarrjes së qenit?

Si është trakti respirator nëse do të ishte një tub i madh që drejton ajrin nga hunda në mushkëri. E gjithë frymëmarrja e një qeni fillon me ajrin e mbushur me oksigjen që kalon nëpër vrimat e hundës dhe përmes vrimave të hundës, ku ai fillon të filtrohet. Menjëherë pas kësaj, ajri shkon në faring, një tub që është pjesë e të dyjavesistemin e frymëmarrjes dhe të tretjes së qenit. Në sistemin tretës faringu merr ushqimin që vjen nga goja në ezofag, ndërsa në sistemin e frymëmarrjes merr ajrin nga zgavrat e hundës në laring.

Laringu, nga ana tjetër, ka vokale litarët që dridhen kur ajri kalon nëpër to. Kështu ndodh vokalizimi dhe dëgjojmë lehjen e qenit. Nga laringu, ajri shkon në trake dhe më pas në bronke. Janë dy bronke që, kur bifurkohen, e çojnë ajrin në mushkëri të çdo qeni. Brenda mushkërive, bronket ndahen në disa bronkiola, të cilat janë bronke të vogla. Në majë të çdo bronkiole, kemi alveolat pulmonare, ku në të vërtetë ndodh shkëmbimi i gazit.

Shkëmbimi i gazit i kryer nga frymëmarrja e qenit lejon që të gjitha organet të funksionojnë

E gjithë kjo rrugë që ajri udhëton nëpër anatominë e qenit përfundon në shkëmbimin e gazit. Sistemi i frymëmarrjes është i lidhur me sistemin kardiovaskular, pasi mushkëria e qenit, përveçse merr ajrin që vjen nga jashtë, merr gjak venoz të pasur me dioksid karboni të pranishëm në kapilarë. Siç e shpjeguam, dioksidi i karbonit duhet të eliminohet. Ky gaz më pas hiqet nga gjaku venoz dhe lirohet nga trupi përmes nxjerrjes. Në të njëjtën kohë, oksigjeni që mushkëria merr nga ajri hyn në gjakun venoz, i cili bëhet gjak arterial. Ky gjak arterial i pasur me oksigjen transportohetpër të gjitha qelizat e trupit, në mënyrë që ata të marrin këtë gaz dhe të mund të kryejnë frymëmarrjen qelizore. I gjithë ky proces i shkëmbimit të gazit quhet shkencërisht hematozë.

Qentë brakicefalik: frymëmarrja e qenve me këtë gjendje është ndryshuar

Disa raca të Qentë natyrisht kanë më shumë vështirësi në frymëmarrje, siç është rasti me qentë brakicefalik. Anatomia e qenit të racave brakicefalike të qenve (si Shih Tzu, Pug dhe Bulldog) ka disa ndryshime, si rezultat i kryqëzimeve të ndryshme që ata kanë vuajtur në të kaluarën. Qentë brakicefalik kanë një kafkë më të shkurtër dhe surrat më të sheshtë me hundë stenotike (të ngushta). Përveç kësaj, ata kanë hipoplazi të trakesë, një gjendje që bën që organi të mos zhvillohet mirë.

Me këto ndryshime në anatominë e qenit, ajri ka vështirësi të kalojë nëpër vrimat e ngushta të hundës dhe hapësirën e vogël të disponueshme në trakenë e zhvilluar dobët. Kështu, frymëmarrja e qenit brakicefalik është e dëmtuar dhe ai natyrshëm ka më shpesh probleme me frymëmarrjen. Prandaj, është shumë e zakonshme të shohësh qen brakicefalik duke gulçuar dhe me gjuhën jashtë. Këto janë shenja klasike të një qeni që ka vështirësi në frymëmarrje.

Frekuenca e frymëmarrjes: qentë e vegjël priren të marrin frymë më shpejt

Ritmi i frymëmarrjes së qenvetregon shumë për shëndetin tuaj. Normalisht, frekuenca e frymëmarrjes së qenit është 10 deri në 35 frymëmarrje në minutë. Megjithatë, kjo mesatare nuk është e njëjtë për të gjithë qentë: një qen i vogël zakonisht ka një frekuencë natyrale më të lartë se një qen i madh. Gjithashtu, është e rëndësishme të theksohet se kjo është mesatarja për frymëmarrjen e qetë dhe të qetë të qenve. Në ditët shumë të nxehta ose pas aktivitetit fizik, për shembull, është normale që kafsha të ketë një ritëm më të shpejtë. Mund të themi se frymëmarrja e qenit është jashtë normales kur ka një ritëm më të ulët se 10 (bradipnea) ose më të lartë se 35 (takipnea) frymëmarrje në minutë kur është në pushim.

Qeni merr frymë shkurt dhe shpejt, dridhet, gjuha del jashtë… kuptoni shkaqet e çdo lloj vështirësie në frymëmarrje

Është shumë e rëndësishme t'i kushtoni vëmendje frymëmarrjes suaj. Një qen me një ritëm të pazakontë të frymëmarrjes mund të ketë një problem shëndetësor që duhet të hetohet dhe trajtohet. Frymëmarrja është e rrezikshme sepse pa oksigjen të gjitha organet dëmtohen. Shikoni disa lloje të frymëmarrjes së qenve që meritojnë vëmendje të veçantë:

Qeni me frymëmarrje të shkurtër dhe të shpejtë: kjo është një simptomë e qenit hiperventilues. Qeni me frymëmarrje të shkurtra dhe të shpejta nuk merr frymë dhe merr frymë në këtë mënyrë në një përpjekje për të kapur më mirëoksigjenin nga mjedisi. Shkaktarët më të zakonshëm janë stresi, ankthi dhe sëmundjet e frymëmarrjes në përgjithësi. Sa herë që e shihni qenin duke marrë frymë shkurt dhe shpejt, përpiquni ta qetësoni dhe ta çoni te veterineri.

Qen merr frymë shumë shpejt dhe zemra pulson: siç e shpjeguam, sistemi i frymëmarrjes dhe ai kardiovaskular janë të ndërlidhura. Prandaj, qentë me probleme me zemrën kanë si simptomë edhe gulçimin. Sëmundjet e zemrës përfundojnë duke kompromentuar qarkullimin dhe rrjedhimisht rrjedhjen e oksigjenit. Kështu, lindin komplikime të frymëmarrjes që çojnë në frymëmarrje të shpejtë. Zemra e qenit nxiton dhe merr frymë më shumë duke gulçuar natën.

Frymëmarrja e qenve me fishkëllimë dhe dridhja e trupit: Një gulçim i qenit është i zakonshëm për disa sëmundje të frymëmarrjes. Kur kjo shenjë vjen me një dridhje në trup, mund të tregojë se qeni ka temperaturë. Një mundësi tjetër është dehja. Qeni i dehur gulçohet dhe trupi i tij dridhet, përveçse shfaq çorientim, pështymë të tepërt dhe ndonjëherë edhe kriza. Së fundi, gulçimi i frymëmarrjes së qenit me një trup të dridhur mund të jetë gjithashtu një shenjë ankthi.

Qeni me gjuhën jashtë: kjo sjellje është e zakonshme pas ushtrimeve fizike ose në ditët e ngrohta. Kur merr dashuri dhe në euforinë e gjetjes së pronarit, është gjithashtu normale të shohësh qenin me gjuhën jashtë. JashtëMegjithatë, këto situata mund të tregojnë se kafsha ka probleme me frymëmarrjen. Përveç kësaj, qeni që merr frymë shumë shpejt me gjuhën jashtë mund të ketë etje, prandaj ofroni ujë.

Gripi tek qentë është një nga sëmundjet më të zakonshme të frymëmarrjes. simptoma të zakonshme që mund të ketë një qen

Sinusiti, riniti, bronkiti i qenit, pneumonia tek qentë... ka shumë probleme të frymëmarrjes tek qentë që kërkojnë vëmendje, veçanërisht në dimër. Gripi i qenve - i cili gjithashtu mund të quhet kollë në lukunë ose kollë qeni - shkaktohet nga virusi i influencës A. Transmetimi i tij ndodh përmes kontaktit midis një kafshe të shëndetshme dhe një kafshe, objekti ose mjedisi të kontaminuar. Ka shumë ngjashmëri midis gripit të njeriut dhe gripit të qenve. Simptomat janë të ngjashme dhe emri popullor është i njëjtë. Megjithatë, nuk është e njëjta sëmundje, pasi viruset që shkaktojnë secilin janë të ndryshëm. Prandaj, gripi te qentë nuk transmetohet te njerëzit dhe anasjelltas.

Simptomat e gripit tek qentë: kolla dhe rrjedhja e hundës janë më të shpeshtat

Tek gripi te qentë simptomat zakonisht nuk manifestohen në mënyrë intensive. Më shpesh, ato thjesht i ngjajnë një ftohjeje. Megjithatë, edhe nëse gripi i qenit është i lehtë, është e rëndësishme ta trajtoni atë. Sado e thjeshtë të jetë sëmundja në fillim, ajo mund të evoluojë dhe të rezultojë në pneumoni. Simptomat e gripit tek qentë që pronari duhet të jetë i vetëdijshëmkujdes janë: kolla e thatë, teshtitja, rrjedhja e hundës, lotimi i syve, apatia, mungesa e oreksit, vështirësia në frymëmarrje dhe temperatura. Vlen të përmendet se jo të gjitha këto tregues të gripit te qentë shfaqen gjithmonë. Simptomat mund të shfaqen ngadalë dhe prandaj është gjithmonë e rëndësishme të qëndroni të sintonizuar.

Gripi te qentë: si ta trajtojmë atë?

Kur vëzhgoni simptomat e gripit te qentë, çojini ato te veterineri për t'u vlerësuar. Por pas diagnostikimit të kafshës shtëpiake me grip te një qen, si ta trajtojmë sëmundjen? Meqenëse gripi zakonisht nuk përparon në një gjendje serioze kaq shpejt, është e zakonshme që trajtimi të bëhet me shumë pushim, hidratim dhe ushqim të mirë. Në disa raste, veterineri mund të përshkruajë një ilaç kundër gripit të qenve për të ndihmuar në përshpejtimin e shërimit. Medikamentet zgjidhen sipas simptomave të paraqitura. Ndër llojet më të përshkruara të ilaçeve për gripin te qentë, mund të veçojmë antipiretikët për lehtësimin e temperaturës dhe antibiotikët për rastet më të avancuara, në të cilat ka potencial për t'u kthyer në pneumoni te qentë.

Për të shmangur problemet me frymëmarrjen e qenit në dimër, mbajeni kafshën shtëpiake të ngrohtë dhe të vaksinuar

Gjatë gjithë vitit, kafsha mund të vuajë nga probleme të frymëmarrjes. Megjithatë, ato janë më të shpeshta në muajt e ftohtë, pasi mbrojtja e trupit në mënyrë natyrale priren të dobësohen kur kafsha ekspozohet ndaj temperaturave ekstreme.më të ulëta. Ndër sëmundjet më të shpeshta në dimër, vlen të përmendet gripi i qenve dhe bronkiti i qenit. Për të shmangur këto probleme, është e rëndësishme të ngrohni qenin në mot të ftohtë. Vendosni batanije shtesë në lukuni dhe ecni për ta mbajtur kafshën të ngrohtë. Gjithashtu, ia vlen të investoni në rroba të ftohta për qentë. Qenushi juaj do të duket elegant dhe i ngrohtë.

Një kujdes tjetër themelor, jo vetëm në dimër, por në çdo kohë të vitit, është të mbani të përditësuara vaksinat e qenit tuaj. Gripi te qentë mund të parandalohet me vaksinën e gripit të qenit, e aplikuar nga mosha dy muajshe dhe me një përforcues vjetor. Përveç vaksinimit të kafshës shtëpiake, mos harroni ta mbani kafshën të hidratuar dhe me ushqim cilësor për të siguruar që imuniteti i saj të forcohet gjithmonë.