Zanînkirina anatomiya kaniyan û fîzyolojiya heywanan pêdivî ye ku hûn çêtir fam bikin ka laşê heywanê we çawa dixebite. Mîna mirovan, kûçik jî xwedan pergalên cûda ne û ji bo ku heywan sax û saxlem bihêlin her gav gelek pêvajoyan pêk tînin. Bêhna kûçik yek ji van pêvajoyan e, ku ji bo parastina jiyanê yek ji herî bingehîn tê hesibandin.

Awayê ku nefesa kenîn tê de dixebite pir dişibihe ya mirovan û mîna me, heywan dikare komplîkasyonên nefesê dikişînin. We dizanibû ku wek mînak di kûçikan de grîp heye? Ku kûçikek bi nefesên kurt û bilez dikare pirsgirêkek dil hebe? An jî di zivistanê de dîtina kûçikek bi grîpê pirtir e? Patas da Casa her tiştî di derbarê nefesa kûçik de ji we re vedibêje, ji anatomiya wê bigire heya pirsgirêkên tenduristiyê yên ku dikarin pê re têkildar bibin. Binêrin!

Nefeskirina kûçikan ji bo domandina jiyana heywanan pêvajoyek bingehîn e

Di anatomiya kûçikan de, nefesa kûçik ji bo pevguherîna gazê berpirsiyar e. Bi nefesê, kûçik oksîjenê, gazek ku di hewayê de heye, îlhamê didin. Bêyî wê, hucre nefes nagire û li gorî vê yekê, laş dimire. Digel nefesê di oksîjenê de, kûçik karbondîoksîtê, gazek ku ji hêla nefeskirina hucreyî ve hatî hilberandin û ku ji bo sererastkirina hevsengiya asîd-base di xwînê de dibe alîkar, hildide.Lêbelê dema ku ew zêde be, ew ji laş re zirarê dibe û ji ber vê yekê divê were rakirin. Ji xeynî van fonksîyonan, nefesa kûçik germahiya laş jî kontrol dike, alîkariya bîhnê ya kûçik dike û hewayê fîlter dike, germ dike, sar dike û şil dike.

Anatomiya kûçik: organên ku nefesa kûçik dimeşînin çi ne.

Nefesa kûçik tenê ji ber ku çend organ hene bi hev re tevdigerin çêdibe. Dema ku em behsa pergala nefesê ya kaniyan dikin, em dikarin organan bikin du kom. Ya yekem rêka nefesê ya jorîn e, ku berpirsiyarê gihandina hewayê ye. Di anatomiya kûçikan de, organên pergala respirasyonê ku beşek ji vê komê ne ev in: poz (bi taybetî poz û rêçên pozê), fernx, larynx û beşa jorîn a trakeyê. Koma duyemîn rêka nefesê ya jêrîn e, ku berpirsiyarê nefesa kûçik bixwe ye. Organên beşdar ev in: beşa jêrîn ya trakeyê, bronş, bronkîol û alveolên pişikê (di pişikê de têne dîtin).

Pêvajoya nefesê ya kûçik çawa dixebite?

Rêka bêhnê çawa ye ger ew lûleke mezin bûya ku hewayê ji poz ber bi pişikan ve dibire. Hemî nefesa kûçik bi hewaya tije oksîjen re dest pê dike ku di pozê re derbas dibe û di pozê re derbas dibe, li wir dest bi fîltrekirinê dike. Zû zû, hewa diçe nav pharynx, boriyek ku beşek ji herduyan epergala nefes û digestive ya kûçikê. Di pergala dehandinê de fernx xwarina ku ji devê tê digihîje mîzê, di pergala bêhnê de jî hewayê ji valahiya pozê digihîne larynksê.

Kargo, di serî de dengdêr e. têlên ku dema hewa di wan re derbas dibe dilerize. Bi vî rengî, dengbêjî çêdibe û em qêrîna kûçikek dibihîzin. Ji larynx, hewa diçe nav trachea û paşê nav bronchi. Du bronş hene ku gava dubend dibin, hewayê digihînin pişika her kûçikê. Di hundurê pişikê de, bronş di nav çend bronşîolan de, ku bronşeyên piçûk in, dabeş dibin. Di serê her bronşîolê de alveolên pişikê yên me hene, ku li wir pevguhertina gazê bi rastî pêk tê.

Veguheztina gazê ya ku bi nefesa kûçikan pêk tê dihêle ku hemî organ tevbigerin

Hemû ev rê ku hewa di anatomiya kaniyê re derbas dibe, di pevguherîna gazê de diqede. Pergala nefesê bi pergala dil û damar ve girêdayî ye, ji ber ku pişika kûçikê, ji bilî wergirtina hewaya ku ji derve tê, xwîna damarî ya bi karbondîoksîtê dewlemend a di nav kapilaran de heye, distîne. Wekî ku me diyar kir, pêdivî ye ku karbondîoksît were rakirin. Paşê ev gaz ji xwîna damaran tê derxistin û bi helandinê ji laş derdikeve. Di heman demê de, oksîjena ku pişikê ji hewayê distîne, dikeve nav xwîna damarî, ku dibe xwîna arterial. Ev xwîna arterialî ya dewlemend a oksîjenê tê veguheztinji bo hemî şaneyên laş, da ku ew vê gazê werbigirin û bikarin nefesê ya xaneyê pêk bînin. Ji vê pêvajoya pevguhertina gazê re bi zanistî hematoz tê gotin.

Kûçikên Brachycephalic: nefesa kûçikên bi vê rewşê tê guhertin

Hin cûreyên Kûçik bi xwezayî bêtir dijwariya nefesê digirin, wekî ku di nav kûçikên brachycephalic de ye. Anatomiya kenîn a nîjadên kûçikên brachycephalic (wekî Shih Tzu, Pug û Bulldog) hin cûdahiyên xwe hene, wekî encama xaçên cûrbecûr ên ku wan di paşerojê de êş kişandiye. Kûçikên brachycephalic serjê xwe kintir û mêzikek jêhatî yên bi pozê stenotîk (teng) hene. Wekî din, wan hîpoplaziya trachea heye, rewşek ku dibe sedem ku organ baş pêş nekeve.

Bi van guheztinên di anatomiya kaniyê de, hewa di nav pêlên teng û cîhê piçûk de ku di trakeya kêm pêşkeftî de peyda dibe re dijwar dibe. Bi vî rengî, nefesa kûçikê brachycephalic xera dibe û ew bi xwezayî pir caran pirsgirêkên nefesê heye. Ji ber vê yekê, pir gelemper e ku meriv kûçikên brachycephalic bi pantikan û bi zimanê xwe derxin. Ev nîşanên klasîk ên kûçikek ku nefes dikişîne ne.

Frekansa nefesê: kûçikên piçûk zûtir nefesê digirin

Rîtma nefesê ya kûçikanli ser tenduristiya we gelek tişt dibêje. Bi gelemperî, rêjeya nefesê ya kûçik di hûrdemê de 10 û 35 nefes e. Lêbelê, ev navîn ji bo hemî kûçikan ne yek e: kûçikek piçûk bi gelemperî xwedan frekansa xwezayî ji kûçikek mezin heye. Di heman demê de, girîng e ku bala xwe bidinê ku ev navînî ji bo nefesa kûçikê aram û bêhnvedanê ye. Mînakî, rojên pir germ an piştî çalakiya laşî, normal e ku heywan xwedî lezek zûtir be. Em dikarin bibêjin ku nefesa kûçik ji asayî ye dema ku rîtma wî ji 10 (bradîpnea) kêmtir an jî ji 35 (takîpnea) di hûrdemê de zêdetir be dema ku di bêhnvedanê de ye.

Kûçik bi lez û bez bêhna xwe dikişîne, diheje, ziman jê derdikeve… sedemên her cure zehmetiya nefesê fêm bikin

Pir girîng e ku hûn bala xwe bidin nefesê. Kûçikek bi rêjeyek bêhnfirehiya bêhempa dibe ku pirsgirêkek tenduristiyê hebe ku pêdivî ye ku were lêkolîn û derman kirin. Kêmbûna bêhnê xeternak e ji ber ku bêyî oksîjenê hemû organ têk diçin. Çend cûreyên nefesê yên kûçikan ên ku baldariyek taybetî heq dikin binihêrin:

Kûçikê bi bêhna kurt û bilez: ev nîşana kûçikê hîperventilasyon e. Kûçikê bi nefesên kin û bilez bêhna xwe kurt e û bi vî rengî hewl dide ku çêtir bigireoksîjena ji jîngehê. Sedemên herî gelemperî stres, fikar û bi gelemperî nexweşiyên nefesê ne. Kengê ku hûn dibînin ku kûçik kurt û bilez bêhna xwe dide, hewl bidin ku wî aram bikin û wî bibin cem beytar.

Kûçik pir zû bêhna xwe dikişîne û dil dihejîne: wekî me diyar kir, pergalên nefesê û dil û damar bi hev ve girêdayî ne. Ji ber vê yekê, kûçikên bi pirsgirêkên dil jî wekî nîşanek kurtbûna bêhnê heye. Nexweşiya dil bi dawî dibe ku gera xwînê û, di encamê de, herikîna oksîjenê têk bibe. Ji ber vê yekê, tevliheviyên nefesê derdikevin holê ku dibin sedema nefesê bi lez. Dilê kûçikê bi şev diqelişe û bêtir bêhna xwe vedide.

Bêhna kûçikê hingiv û laş dihejîne: Nefeskirina kûçikê di gelek nexweşiyên nefesê de hevpar e. Dema ku ev nîşan bi lerizînek di laş de tê, dibe ku nîşan bide ku kûçik bi tayê ye. Îhtîmaleke din serxweşbûn e. Kûçikê serxweş dibe pantik û laşê wî diheje, ji bilî ku bêaqilî, zêde salivation û, carinan, destgirtin nîşan dide. Di dawiyê de, nefesa kûçikê bi laşê dihejîne jî dikare nîşanek xemgîniyê be.

Kûçikê bi ziman: ev tevger piştî temrînên laşî an jî di rojên germ de gelemperî ye. Dema ku evînê distînin û di dilxweşiya dîtina xwedê de, dîtina kûçik bi zimanê xwe jî normal e. Li derveLêbelê ev rewş dibe ku nîşan bidin ku heywan xwedî pirsgirêkek nefesê ye. Ji bilî vê, kûçik bi zimanê xwe pir zû bêhna xwe dide dibe ku tî be, ji ber vê yekê av bidin.

Grîpa di kûçikan de yek ji nexweşiyên herî berbelav ên nefesê ye. Nîşaneyên hevpar ên ku kûçik dikare bibe

Sînozît, rînît, bronşîta kaniyan, pneumonia di kûçikan de... gelek pirsgirêkên nefesê di kûçikan de hene ku hewcedarê balê ne, nemaze di zivistanê de. Grîpa kûçikan - ku jê re tê gotin kuxika kenê an jî kuxika kenîn - ji ber vîrusa Influenza A pêk tê. Veguhestina wê bi têkiliya di navbera heywanek saxlem û heywanek, tişt an jîngehek qirêj de pêk tê. Gelek wekhevî di navbera grîpa mirovan û grîpa kûçikan de hene. Nîşan dişibin hev û navê gelêrî jî yek e. Lêbelê, ew ne heman nexweşî ye, ji ber ku vîrusên ku dibin sedema her yekê cûda ne. Ji ber vê yekê, grîpa di kûçikan de ji mirovan re nayê veguhestin û berevajî.

Nîşaneyên grîpê di kûçikan de: kuxik û rijîna pozê herî zêde ne

Di grîpa di kûçikan de, nîşanên bi gelemperî bi rengek tund diyar nabin. Bi gelemperî, ew tenê dişibin sermayê. Lêbelê, her çend grîpa kûçikê sivik be jî, dermankirina wê girîng e. Nexweşî di destpêkê de her çend hêsan be, ew dikare pêşve bibe û bibe sedema pneumonia. Nîşaneyên grîpê di kûçikan de ku divê xwediyê wan hay jê hebehay jê hebin ev in: kuxuka ziwa, pişîk, rijandina poz, şînbûna çavên çavan, bêaqilî, bê şêtbûn, zehmetiya nefesê û tayê. Hêjayî gotinê ye ku ev hemî nîşaneyên grîpê di kûçikan de her gav xuya nakin. Nîşan dikarin hêdî hêdî derkevin holê û ji ber vê yekê her gav girîng e ku meriv hişyar bimîne.

Grîba di kûçikan de: meriv wê çawa derman bike?

Dema ku nîşanên grîpê li kûçikan dinihêrin, wan bibin ba veterîner da ku bêne nirxandin. Lê piştî teşhîskirina heywanê bi grîpê di kûçikê de, meriv çawa nexweşiyê derman dike? Ji ber ku grîp bi gelemperî ew qas zû ber bi rewşek ciddî ve naçe, gelemperî ye ku dermankirin bi pir bêhnvedan, hîdratasyon û xwarinek baş were kirin. Di hin rewşan de, veterîner dibe ku dermanek grîpa kûçikan destnîşan bike da ku alîkariya bilezkirina başbûnê bike. Derman li gorî nîşanên pêşkêşkirî têne hilbijartin. Di nav celebên dermanê yên ku ji bo grîpê di kûçikan de herî zêde têne destnîşan kirin, em dikarin antîpîretîkan ronî bikin da ku tayê û antîbiyotîkan ji bo rewşên pêşkeftî rehet bikin, ku tê de potansiyela ku di kûçikan de bibe pneumonia heye.

Ji bo ku di zivistanê de di nefesa kûçik de pirsgirêk dernekevin, heywanê xwe germ bikin û vakslêdan bikin

Di seranserê salê de, heywan dikare pirsgirêkên nefesê bikişîne. Lêbelê, ew di mehên sar de pirtir in, ji ber ku dema ku heywan di bin germahiya zêde de be, parastina laş bi xwezayî qels dibe.kêmkirin. Di zivistanê de di nav nexweşiyên herî gelemperî de, grîpa kûçikan û bronşîta kûçikan hêjayî gotinê ne. Ji bo ku ji van pirsgirêkan dûr nekevin, girîng e ku kûçik di hewa sar de germ bikin. Ji bo ku heywan germ bibe betaniyên zêde têxin nav kewarê û bimeşin. Di heman demê de, hêja ye ku ji bo kûçikan di cilên sar de veberhênan bikin. Kûçikê we dê xweşik û germ xuya bike.

Lênêrînek din a bingehîn, ne tenê di zivistanê de, lê di her wextê salê de, ew e ku vakslêdanên kûçikê xwe nûve bikin. Grîba di kûçikan de dikare bi vakslêdana grîpa kûçikan, ku ji du mehî ve tê sepandin û bi zêdekerek salane, were pêşîlêgirtin. Ji bilî vakslêdana heywanê, ji bîr mekin ku heywanê şil û bi xwarina bi kalîte bihêlin da ku pêbaweriya wê her gav were xurt kirin.