Fushimi i maceve është shumë i rëndësishëm për zhvillimin e koteleve. Që qumështi të ketë një prodhim adekuat dhe të pakomplikuar, është i nevojshëm një kujdes i caktuar pas lindjes, veçanërisht me ushqimin e maces që ka lindur. Laktacioni është gjithmonë një proces që ngre shumë dyshime te tutorët. Sa zgjat gjidhja e maces? A mund të ushqehet me gji macja e sterilizuar? Këto janë disa nga pyetjet më të zakonshme dhe për t'iu përgjigjur këtyre dhe pyetjeve të tjera, Putrat e Shtëpisë ka përgatitur një artikull të plotë me informacione rreth ushqyerjes me gji të maces. Vetëm hidhini një sy!

Macja po lind: sa i rëndësishëm është qumështi i gjirit për kotele?

Qumështi i gjirit është ushqimi kryesor për kotele. Ushqimet pas orëve të para të lindjes janë vendimtare për zhvillimin e këtyre kafshëve. Gjatë kësaj periudhe lirohet kolostrum, i cili është një substancë që i paraprin qumështit dhe është ideale për të sapolindurit. Substanca ndihmon në imunitetin e këlyshëve - domethënë, ata do të jenë më të mbrojtur. Kafshët që nuk marrin kolostrum kanë kompromentuar imunitetin, pasi kotelet do të kenë më shumë vështirësi në prodhimin e antitrupave.

Pas çlirimit të kësaj lënde, macja e pjelljes fillon të prodhojë qumështin e nënës. Laktacioni ndodh 36 orë pas lindjes së të vegjëlve. Qumështi është burimi i vetëm i lëndëve ushqyese dhe i energjisë për macet në këtë fazë të jetës, që përmban yndyrna,proteinat dhe mineralet (si kalciumi). Kjo përbërje është e përkryer për nevojat energjetike që i duhen një mace për t'u rritur në mënyrë të shëndetshme. Sigurimi që ushqyerja me gji të ndodhë në mënyrë korrekte është një nga kujdeset më të rëndësishme pas lindjes për macet.

Cilat janë ndryshimet kryesore në ushqyerjen e maces shtatzënë dhe pas lindjes?

Një mace shtatzënë rrit kërkesat e saj për energji me rreth 10% çdo javë të shtatzënisë. Në fazën përfundimtare të shtatzënisë, kotelja do të konsumojë rreth 70% më shumë energji se normalja. Megjithatë, pak para dhe pak pas lindjes, konsumi i ushqimit të maces reduktohet dhe rritet sipas kërkesave të laktacionit. Macja që po pjell do të prodhojë deri në 250 ml qumësht në ditë dhe, për rrjedhojë, nevojat e saj ushqyese rriten afërsisht dy herë në raport me periudhën e shtatzënisë. Prandaj, gjatë periudhës së laktacionit, është e rëndësishme të zgjidhni një ushqim për macet me cilësi të lartë, me një përbërje të ushqyesve dhe acideve yndyrore ideale për prodhimin e qumështit. Hidratimi është gjithashtu vendimtar për mirëqenien e maces. Prandaj, sigurohuni që burimet e ujit të freskët të jenë të disponueshme në pika të ndryshme të shtëpisë.

Sa kohë ushqehet me gji një mace?

Shumë njerëz kanë dyshime për sa kohë macet ushqehen me gji. Largimi nga gjiri është një proces gradual dhe mund të ketë një kohë të ndryshueshme. Shumica e këlyshëve fillojnë të interesohenushqime të tjera ndërmjet javës së tretë dhe të katërt të jetës. Ky proces duhet të bëhet gradualisht. Të ushqyerit e një koteleje duhet të jetë gradual dhe gjëja më e zakonshme është që kotelet të humbasin interesin për të ushqyer me gji me kalimin e kohës. Nuk ka nevojë të ndërpritet ndërveprimi ndërmjet nënës dhe viçit për të kryer shkëputjen nga gjiri. Disa lloje ushqimesh mund të konsumohen nga nëna dhe gjithashtu nga kotelja, duke e bërë kotelen të interesohet për ushqime të tjera që hanë së bashku me të. Ky proces zakonisht ndodh plotësisht ndërmjet javës së gjashtë dhe të dhjetë të jetës së koteleve, kur ata zakonisht nuk janë më të interesuar për qumështin e nënës.

Macja po lind : kur ndalon së prodhuari qumështi?

Qumështi i maces duhet të thahet në mënyrë natyrale dhe kur ky proces nuk ndodh, mace mund të pësojë komplikime, si p.sh. rastet kur qumështi ngurtësohet. Kjo gjendje shkakton shumë shqetësime dhe duhet të vlerësohet nga një veteriner. Mund të jetë e nevojshme të jepet një ilaç për të tharë qumështin. Infermieria është gjithashtu një periudhë që mund të jetë stresuese për kotelen. Kur thithin, këlyshët e tërheqin qumështin shumë fort dhe kjo mund të shkaktojë lëndime në rajon. Prandaj, është e rëndësishme që tutori të jetë gjithmonë i vëmendshëm dhe të kontrollojë macen gjatë fazës së ushqyerjes me gji. Një ënjtje e thjeshtë mund të evoluojë në inflamacion dhe të rezultojë në sëmundje të rënda, si p.shmastiti tek macet.

A mund të sterilizohet një mace gjatë ushqyerjes me gji?

Kastrimi i maces femër është një operacion shumë i rëndësishëm për shëndetin e koteleve. Përveç parandalimit të riprodhimit dhe kalimit të maces në nxehtësi, kjo procedurë parandalon infeksionet e mitrës dhe zvogëlon rrezikun e tumoreve të qumështit. Rekomandohet shumë, shumë pronarë pyesin veten nëse mund të sterilizojnë një mace që ka lindur së fundmi kotele. Nëse ushqyerja me gji vazhdon ende, nuk rekomandohet sterilizimi i nënës. Siç u tha më lart, periudha e laktacionit mund të jetë shumë stresuese për macen. Kalimi i një rikuperimi të sterilizimit ndërsa këlyshët janë ende të varur prej saj mund ta bëjë këtë proces edhe më të komplikuar. Prandaj, gjëja më e rekomanduar është kastrimi i maces pasi kotelet të ndalojnë dhënien e gjirit.