Փոխանցելի վեներական ուռուցքը, որը սովորաբար կոչվում է շների TVT, հայտնի հիվանդություն է շների մեջ, սակայն շատ տերեր չգիտեն, որ դա սեռական ճանապարհով փոխանցվող հիվանդություն է (ՍՃՓՀ): Աղտոտվածության և նույնիսկ այս պայմանների կանխարգելման ուղիների մասին քիչ տեղեկություններ կան, ուստի դաստիարակների մեծամասնությունը հայտնաբերում է, որ դա ՍՃՓՀ է միայն այն ժամանակ, երբ շունն արդեն հիվանդ է:

Բացի շների TVT-ից, բրուցելոզը նաև կրկնվող վեներական հիվանդություն է: , բայց որո՞նք են այդ հիվանդությունները և ինչպե՞ս են զարգանում։ Բրուցելոզը և շների TVT-ն փոխանցվու՞մ են մարդկանց: Կա՞ շների գոնորիա: Ինչպե՞ս են շները փոխանցում վեներական հիվանդությունը և ինչպե՞ս կանխել նրանց վարակումը: Տան թաթերը զրուցեցին անասնաբույժ Գաբրիելա Տեյշեյրայի հետ, ով պատասխանեց շների մոտ ՍՃՓՀ-ների վերաբերյալ բոլոր հարցերին:

Շները վեներական հիվանդություն են փոխանցում, երբ շփվում են այլ շների սեռական օրգանների հետ:

ՍՃՓՀ-ները փոխանցվում են հիվանդություն ունեցող շան սեռական օրգանի հետ շփման դեպքում: Զուգավորումը շների մեջ սեռավարակների փոխանցման հիմնական ուղիներից մեկն է, քանի որ սեռական օրգանները անմիջական շփման մեջ են մտնում: Բայց երբևէ նկատե՞լ եք, որ շները սովորություն ունեն հոտոտել միմյանց պոչերը: Այս վարքագիծը կարող է նաև դառնալ շների մոտ այս ՍՃՓՀ-ի դարպասը: Սա նշանակում է, որ վեներական հիվանդությունները փոխանցելու համար խաչ պետք չէ։ Այսինքն՝ նույնիսկ պարզ զբոսանքի ժամանակ այդպես էՀնարավոր է, որ շները սեռավարակով հիվանդանան միայն միմյանց պոչը հոտ քաշելով:

Որո՞նք են շների մեջ ամենատարածված սեռավարակները:

Շների մեջ կան ՍՃՓՀ-ների տարբեր տեսակներ: Անասնաբույժ Գաբրիելա Տեյշեյրան առանձնացնում է մի քանիսը. «Ամենակարևորը բրուցելոզն է և կպչուն ուռուցքը կամ TVT-ն (փոխանցվող վեներական ուռուցք)»: Շների TVT-ում ախտանիշները հեշտ են ընկալելի: Բրուցելյոզի դեպքում, սակայն, այն կարող է աննկատ մնալ, քանի որ ախտանշաններն ավելի ներքին են և անտեսանելի:

Շների մեջ չկա սիֆիլիս, ՁԻԱՀ կամ գոնորեա

Չնայած կան տարբեր տեսակներ: Շների մոտ ՍՃՓՀ-ները նույնը չեն, ինչ մարդիկ ունեն: Երբ լսում եք STD տերմինը, կարող եք մտածել, որ շների մեջ կա սիֆիլիս, ՁԻԱՀ կամ գոնորիա, բայց ճշմարտությունն այն է, որ այդ հիվանդությունները չեն ազդում շների վրա: Շատերը կարծում են, որ, օրինակ, շան առնանդամի ցանկացած արտազատում նշանակում է գոնորիա, բայց սովորաբար խնդիրը պայմանավորված է շների բալանոպոստիտով:

Բրուցելոզ և շների TVT. ախտանշանները դրսևորվում են տարբեր ձևերով

Փոխանցվող վեներական ուռուցքը շների մեջ ամենատարածված ՍՃՓՀ-ներից մեկն է: «Դա վարակված ընտանի կենդանիների սեռական օրգանների հետ շփման միջոցով փոխանցվող վիրուսով պայմանավորված հիվանդություն է»,- պարզաբանում է մասնագետը։ Շունը վեներական հիվանդությունը փոխանցում է հիմնականում զուգավորման միջոցով կամ վարակված շան պոչից հոտ հոտ առնելուց հետո։ Շների TVT-ում ախտանիշները շատ ակնհայտ են. «Կենդանին ունի ուռուցքներարյունոտ բծեր (սովորաբար արտաքին տեսքով ծաղկակաղամբի նման), որտեղ նա վարակվել է: Սովորաբար՝ սեռական օրգանների կամ բերանի լորձաթաղանթում և քթանցքներում»,- պարզաբանում է նա։

Բրուցելոզը շների մոտ ՍՃՓՀ է, որն առաջանում է կենդանու լորձաթաղանթի վրա գրոհող բակտերիայից։ Քանի որ այն արտաքինից այնքան էլ տեսանելի չէ, ավելի դժվար է նկատել ախտանիշները։ Բրուցելոզով հղի կինը սովորաբար վիժում է, և նույնիսկ արտամղված նյութը վարակիչ է: Տղամարդիկ, ընդհակառակը, կարող են ստերիլ դառնալ՝ ի լրումն բորբոքում ունենալով ամորձի մեջ:

Պետք է սկսել ՍՃՓՀ բուժում որքան հնարավոր է շուտ

Շների TVT-ի դեպքում կա բուժում, որը շատ դեպքերում արդյունավետ է: «Կենդանին կարող է վիրահատության կարիք ունենալ հանգույցները հեռացնելու համար, և կարևոր է, որ շանը միշտ քիմիաթերապիա տան: Այն ներառում է դեղորայքի ամենշաբաթյա սեանսներ և արյան թեստեր՝ տեսնելու, թե ինչպես է կենդանին արձագանքում: [Քիմիաթերապիա] ունի իմունոլոգիական հետեւանքներ: Շունը կարող է զգալ մազաթափություն, հոգնածություն, անեմիա, ջերմություն և ստամոքս-աղիքային խնդիրներ»,- բացատրում է մասնագետը։

Բրուցելյոզի դեպքում բուժումը սովորաբար կաստրացիա է։ Շների մոտ այս ՍՃՓՀ-ի խնդիրն այն է, որ նույնիսկ ստերջացումից հետո կենդանին դեռ կարող է փոխանցել բակտերիաները: Քանի որ շների մոտ ՍՃՓՀ-ները հեշտությամբ փոխանցվում են, իդեալականը կանխել կենդանու շփումը բակտերիաների հետ: Ե՛վ շների TVT, և՛ բրուցելյոզնրան անհրաժեշտ է ընտանի կենդանու մեկուսացում, որպեսզի նա չվարակի այլ շներին:

Ինչպե՞ս կանխել շների մոտ ՍՃՓՀ-ները:

Որոշ ամենօրյա խնամքի միջոցով շների մոտ ՍՃՓՀ-ները կարող են կանխարգելվել: Առաջին միջոցները պետք է լինեն շանը զբոսնելիս. «Թույլ մի տվեք, որ կենդանուն փողոց դուրս գա առանց հսկողության և զգույշ եղեք զբոսնելիս, որպեսզի նա չշփվի մեկ այլ վարակվածի սեռական օրգանների հետ»,- բացատրում է Գաբրիելան։ Նա նաև նշում է, որ եթե դաստիարակը ցանկանում է բուծել շանը, ապա պետք է թեստեր անցկացվեն՝ համոզվելու համար, որ կենդանիները առողջ են։ Ի վերջո, նա հիշեցնում է, որ շների կաստրացումը լավագույն միջոցն է վեներական հիվանդությունների կանխարգելման համար, ի լրումն բազմաթիվ այլ հիվանդությունների: «Շոգ ժամանակ թույլ մի տվեք անծանոթ կենդանիներին մոտենալ և համոզվեք, որ նա գտնվում է ապահով վայրում, բայց միշտ հիշեք, որ ստերջացումը սիրո արարք է ձեր կենդանու հանդեպ և կանխում է բազմաթիվ հիվանդություններ»,- ավելացնում է նա։

Բրուցելոզը և շների TVT-ն փոխանցվո՞ւմ են մարդկանց:

Բայց, ի վերջո, շները կարո՞ղ են ինչ-որ կերպ փոխանցել վեներական հիվանդությունը մարդկանց: Չնայած շների մեջ ՍՃՓՀ-ները շատ փոխանցելի են, դա տեղի է ունենում միայն շների միջև: Այսինքն, շների TVT-ն և բրուցելոզը չեն համարվում զոոնոզ: