Një hernie tek një qen mund të ndodhë në pjesë të ndryshme të trupit. Ka hernie diskale, hernie inguinale, hernie diafragmatike dhe hernie kërthizore, kjo e fundit është një nga më të shpeshtat. Shumë nuk e dinë, por një qen ka një kërthizë - edhe pse është e vështirë të gjendet pasi që pas lindjes së qenushit ai shërohet dhe pothuajse zhduket poshtë gëzofit. Pikërisht në këtë rajon shfaqet hernia e kërthizës. Një qen me këtë sëmundje ka një zgjatje në vend që lejon kalimin e organeve të brendshme, duke shkaktuar një gungë dhe dhimbje. Patas da casa bisedoi me veterineren Marcela Machado, e cila na tregoi gjithçka për hernien e kërthizës te qentë. Shikoni!

Çfarë është një hernie kërthizore te një qen?

Para se të kuptoni se çfarë është hernia kërthizore te një qen, ju duhet të kuptoni se çfarë është në të vërtetë hernia. “Hernia karakterizohet nga komunikim jonormal nga një zgavër në tjetrën duke shkaktuar dalje të organeve apo dhjamit aty ku nuk e kanë origjinën”, shpjegon specialistja. Kështu, një hernie në një qen ndodh kur një zgavër nuk është plotësisht e mbyllur, duke formuar një hapje që lejon organet e brendshme të rrjedhin. Në hernien e kërthizës tek qentë, ajo që thyhet është muri muskulor i barkut. “Hernia e kërthizës tek qentë është një keqformim kongjenital, ku nuk ka mbyllje totale të muskulaturës në regjionin e kërthizës”. Rreziku i madh i kësaj sëmundjeje është pikërishtmundësia e rrjedhjes së një organi të brendshëm, duke shkaktuar dëme në shëndetin e qenit dhe dhimbje të forta.

A kanë qentë një bark?

Shumë njerëz nuk e dinë, por një qen ka një bark buton! Ai është pjesë e anatomisë së qenit, por është shumë i matur, duke qenë pothuajse i padukshëm. Kur është ende në barkun e nënës, kordoni i kërthizës është përgjegjës për transportimin e lëndëve ushqyese dhe oksigjenit tek qenushja. Në lindje, kordoni mund të bjerë ose të pritet, shpesh nga vetë nëna. Barku i qenit është vendi që shënon vendin ku ka qenë dikur kordoni i kërthizës. Qeni ka një kërthizë, por pasi hiqet kordoni, ai shërohet dhe kështu mezi e shohim. Hernia e kërthizës tek qentë është një nga problemet që mund të lindin kur kordoni i kërthizës nuk pritet siç duhet.

Çfarë e shkakton hernien e kërthizës tek qentë?

Hernia tek qentë mund të ketë shkaqe të ndryshme. Hernia diskale, për shembull, lind kur ka një ndikim më të madh se sa janë në gjendje të përballojnë rruazat. Në hernien e kërthizës tek qentë, shkaku zakonisht është i trashëguar. Shumica e rasteve janë të lindura, pra në formimin e fetusit gjatë shtatzënisë”, shpjegon specialistja. Racat si Shih Tzu, Lhasa Apso, Basenji dhe Maltese, për shembull, kanë më shumë gjasa të zhvillojnë problemin. Një tjetër shkak i mundshëm i hernisë së kërthizës tek qentë është trauma. Ndonjëherë nëna pret kordonin e kërthizës së foshnjës.këlysh në mënyrë të papërshtatshme, duke shkaktuar kështu hernie te qentë.

Hernia kërthizës: këlyshi është më i prekuri

Në hernien kërthizore, këlyshi zakonisht është më i prekur . Mjeku veteriner shpjegon se kjo për faktin se shumica e hernieve në kërthizën e qenve janë me origjinë kongjenitale. “Por nëse nuk korrigjohen (ose sepse nuk ka nevojë reale ose për shkak të mungesës së njohurive dhe mungesës së diagnozës së pronarit), ajo vazhdon gjatë gjithë jetës së kafshës”, udhëzon Marcela.

Si duket kërthiza e një qeni si një hernie?

Kur një qen zhvillon një hernie të kërthizës, ai fillon të ketë një fryrje në zgavrën e barkut. Kjo protuberancë shënon vendin ku janë çarë kavitetet. Shenja kryesore është një ‘gungë’ ose fryrje në kërthizën e qenit, e cila mund të ndryshojë në madhësi në varësi të hapjes në muskulaturën e vendit”, shpjegon Marcela. Hernia e qenit mund të jetë e madhe ose e vogël, dhe sa më e madhe, aq më e rrezikshme është. "Vrimat më të vogla normalisht lejojnë vetëm kalimin e sasive të vogla të yndyrës intra-abdominale, duke shkaktuar kështu një fryrje më të vogël që normalisht zvogëlohet kur kafsha shtrihet në shpinë. Nëse hernia është më e madhe, mund të ndodhë zgjatja e organeve të brendshme të barkut, duke u rritur - dhe shumë – rreziku i komplikimeve”, sqaron specialistja.

Cilat janë simptomat eHernia e qenit në bark?

Një gungë është shenja kryesore e një hernie. Ka edhe shenja të tjera, si skuqje dhe nxehtësi në vend dhe dhimbje gjatë palpimit. Nëse ndonjë organ i brendshëm, si p.sh. sythe intestinale, fillon të dalë jashtë, simptomat përkeqësohen. Në këtë nivel hernie të kërthizës, qeni ka dhimbje më të forta, të vjella, mungesë oreksi dhe anoreksi. Marcela tregon se kur vërehen këto simptoma qeni duhet çuar te mjeku: “Diagnoza duhet të bëhet gjithmonë nga veterineri, ku do të bëhet inspektimi dhe palpimi i barkut”. Mund të bëhen edhe teste imazherike për të përfunduar diagnozën.

Trajtimi i hernies: qentë mund të kenë nevojë për operacion në disa raste

Është shumë e rëndësishme që hernia e qenit të monitorohet shpesh nga një specialist. “Hernia e kërthizës tek qentë duhet të monitorohet gjithmonë nga një profesionist veterinar, për të monitoruar zhvillimin e kësaj gjendjeje gjatë rritjes së pacientit”. Në këtë mënyrë, mund të dihet nëse hernia tek qentë është në rritje dhe nëse ekziston rreziku i nxjerrjes së një organi të brendshëm, duke shmangur pasoja të rënda. Në raste të caktuara të hernies së kërthizës tek qentë, mund të jetë e nevojshme kirurgjia. “Në rastet e hernieve të kërthizës më të gjera, idealja është korrigjimi kirurgjik për të shmangur inkarcerimin e organeve në vend që mund të shkaktojnë probleme serioze, si p.sh.kapsllëk madje edhe nekrozë indore”, sqaron Marcela.