Një qen që vjell dhe ka diarre mund të jetë simptomë e shumë sëmundjeve që ndikojnë në shëndetin e qenit: gastroenteriti tek qentë është një prej tyre. Kjo patologji prek të gjithë traktin e poshtëm tretës të kafshës dhe mund të shkaktohet nga disa faktorë, si viruset, bakteret apo edhe dehja. Kjo është një sëmundje që shkakton të vjella, diarre, mungesë oreksi dhe apati te qentë. Megjithatë, kur kapet herët, mund të trajtohet lehtësisht. Në disa raste, madje mund të parandalohet. Pra, është e rëndësishme të mbani një sy për qenin me diarre dhe derdhje. Për të kuptuar më shumë rreth gastroenteritit të qenve, Patas da Casa foli me veterineren Gabriela Tosin, e cila është e specializuar në ushqimin e kafshëve shtëpiake. Ejani të shihni se çfarë na tha ajo!

Cilat janë llojet e gastroenteritit te qentë?

Gastroenteriti tek qentë është një sëmundje që mund të shfaqet në mënyra të ndryshme te kafshët. Të vjellat dhe diarreja tek qentë janë tiparet kryesore të sëmundjes dhe zakonisht ndodhin së bashku. Megjithatë, në disa raste të gastroenteritit, një qen mund të paraqesë vetëm një nga simptomat në izolim. Në përgjithësi, ekzistojnë dy lloje të gastroenteritit te qentë: akut (i cili shfaqet papritur dhe zakonisht largohet vetë) ose kronik (i cili mund të zgjasë nga javë në vite dhe përkeqësohet derisa të merrni trajtim).

Kuptoni se si gastroenteriti i qenitzhvillohet në trupin e qenit

Ndër sëmundjet që prekin sistemin tretës të qenit, gastroenteriti i qenit prek traktin e poshtëm të tretjes. Shkakton inflamacion në organet në rajon, si stomaku dhe zorrët. Gastroenteriti tek qentë e bën të vështirë përthithjen e duhur të ushqimit, duke rezultuar në simptomat klasike të diarresë dhe të vjellave tek qentë. Origjina e gastroenteritit te qentë është e ndryshme, pasi çdo gjë që ndryshon sistemin tretës mund të çojë në këtë gjendje. “Shkaktarët mund të jenë për shkak të viruseve, baktereve, parazitëve dhe dietave apo ushqimeve joadekuate”, shpjegon Gabriela. Ndër shkaqet më të shpeshta të gastroenteritit të qenit janë:

• Infeksioni viral (parvovirusi i qenit, koronavirusi, sëmundjet e qenit, etj.)

• Infeksioni bakterial

• Infeksioni parazitar

• Dehja

• Gëlltitja e ushqimit të prishur ose të papërpunuar

• Alergjia ushqimore

• Obstruksioni intestinal

Gastroenteriti tek qentë: të vjella, diarre, mungesë oreksi dhe jashtëqitje me gjak janë disa nga simptomat

Simptomat e gastroenteritit tek qentë nuk zgjasin shumë të shfaqen tek kafshët pasi janë infektuar ose dehur: “Apati, të vjella, diarre (me ose pa gjak, me ose pa qelb) dhimbje barku, dehidrim dhe ethe në disa llojet”, thotë Gabriela. Përveç qenit me diarre dhe të vjella, kafsha mund të bëhet edhe më e dëshpëruar dhemungesa e oreksit, përveç dehidratimit, si pasojë e diarresë tek qentë. Në gastroenteritin e qenit, jashtëqitja është zakonisht e butë, e lagësht dhe me ngjyrë të errët. Në disa raste, është e mundur të gjendet gjak në jashtëqitje. Qeni me diarre dhe të vjella shpesh ka nevojë për trajtim të menjëhershëm për të parandaluar dehidratimin. Simptomat më të zakonshme të gastroenteritit tek qentë janë:

• Vjellja

• Diarrea

• Apatia

• Mungesa e oreksit

• Dehidratimi

Çfarë është gastroenteriti hemorragjik tek qentë dhe cilat janë rreziqet?

Gastroenteriti hemorragjik te qentë quhet kur ka gjak në jashtëqitje. Kjo ndodh kur inflamacioni godet mukozën e organit në mënyrë më agresive, duke shkaktuar gjakderdhje në rajon. “Është një lloj gastroenteriti më serioz. Zakonisht ka një shkaktar viral dhe mund të jetë kërcënues për jetën”, shpjegon eksperti. Shkaqet e gastroenteritit hemorragjik te qentë mund të jenë të njëjta si për gastroenteritin e qenit pa gjakderdhje. Megjithatë, më i zakonshmi shkaktohet nga virusi parvovirus. Kjo është një nga llojet më serioze të sëmundjes, për shkak të evolucionit të saj të shpejtë dhe shkallës së lartë të vdekshmërisë. Qeni me të vjella dhe diarre në këto raste ka feçe të përzier me gjak të kuq të ndezur dhe një pamje më xhelatinoze. Kjo sëmundje prek kryesisht këlyshët joi vaksinuar. Prandaj, kur shihni një qenush me diarre dhe të vjella dhe vëreni praninë e gjakut në jashtëqitje, është thelbësore ta çoni menjëherë te veterineri.

dieta e qenit ndërhyn në gjendjen e gastroenteritit të qenit?

Një nga shkaqet e gastroenteritit të qenit është gëlltitja e ushqimit të kontaminuar. Ushqimi i papërpunuar ose ushqimi në gjendje të keqe nuk duhet t'i ofrohet kurrë kafshës shtëpiake. Përveç kësaj, gastroenteriti tek qentë dëmton të gjithë traktin intestinal të qenit dhe, për rrjedhojë, një dietë e ekuilibruar është thelbësore për të parandaluar shfaqjen ose përkeqësimin e sëmundjes. Nëse kafsha juaj është tashmë e prirur për të marrë probleme gastrointestinale, kujdesi duhet të jetë edhe më i madh.

Për një qen që vjell dhe diarre, është e rëndësishme të shmangni ofrimin e ushqimit në 24 orët e ardhshme. Pas kësaj, ushqyerja duhet të jetë shumë e rregullt në mënyrë që të mos detyrohet barku i kafshës. Më të theksuara janë ushqimet me pak yndyrë dhe më shumë fibra. “Zakonisht, si nutricioniste, rekomandoj dieta me pak mbetje, më të tretshme, me pak yndyrë dhe fibra dhe që ndahen 3 ose më shumë herë në ditë”, këshillon Gabriela. Për kafshët me gastroenterit të qenit, ushqimet me më shumë lëngje në përbërjen e tyre janë gjithashtu zakonisht opsione të shkëlqyera, pasi ato janë më të lehta dhe ndihmojnë në luftimin e dehidrimit të shkaktuar nga të vjellat dhe diarreja tek qentë. Por mos harroni të mos shkëmbeniushqyerja e papritur. Ofroni gjithmonë pak nga pak në mënyrë që ndikimi të mos jetë i madh dhe të përfundojë duke dëmtuar edhe më shumë stomakun tuaj.

Si diagnostikohet dhe trajtohet gastroenteriti i qenit?

Meqë gastroenteriti tek qentë ka një gamë të gjerë shkaqesh, shpesh është e vështirë të gjendet diagnoza e saktë. Në disa raste, as nuk mund të përcaktohet. Kur shohim qenin me të vjella dhe diarre, përveç simptomave të tjera të gastroenteritit të qenit, shkuarja te veterineri bëhet thelbësore. Për të konfirmuar diagnozën e gastroenteritit te qentë, profesionisti merr parasysh historinë e kafshës, shenjat klinike, vaksinimin dhe heqjen e krimbave, si dhe ekzaminimet.

Trajtimi dhe lloji i diagnozës së gastroenteritit te qentë do të varet nga që shkaktoi sëmundjen. “Në diarrenë e shkaktuar nga parazitët, mund ta identifikojmë përmes analizave të jashtëqitjes. Ka tendencë të zgjidhet përdorimi i vermifugës dhe trajtimi mbështetës për simptomat e paraqitura. Kur është për shkak të agjentëve infektivë, e shohim përmes historisë klinike, analizës së gjakut, ekzaminimeve specifike të jashtëqitjes dhe përjashtimit të shkaqeve të tjera. Trajtimi është mbështetës me zëvendësim elektroliti, mjekim për të vjellat nëse ka dhe për agjentin në fjalë”, sqaron Gabriela. “Nëse është për shkak të ndryshimeve në dietë, me vetë historinë klinike, ne tashmë jemi në gjendje të diagnostikojmë dhe përshtatemi sipas nevojës. Ne te gjitheNë ato raste tregoj përdorimin e probiotikëve për të zëvendësuar mikrobiotën e prekur”, përfundon ai.

Në gastroenteritin e qenve të shkaktuar nga viruse, baktere ose intoksikim, mjafton trajtimi për ta kuruar atë. Kur shkaku është inflamator, kërkohet ndjekja veterinare për pjesën tjetër të jetës. Prandaj, dhënia e ilaçeve te qentë me diarre dhe të vjella pa recetë mjekësore është diçka që nuk mund të bëhet në asnjë rrethanë. Vetëm një profesionist do të dijë se si të tregojë se çfarë duhet të aplikohet në secilin rast.

A është e mundur të parandalohet gastroenteriti tek qentë?

Mënyra më e mirë për të shmangur gastroenteritin tek qentë është mbajtja e vaksinimit regjistroni në ditë dhe bëni kujdes me ushqimin. “Në përgjithësi, sigurimi i një diete adekuate, heqja e krimbave kur është e nevojshme, vaksinimi siç tregohet nga veterineri, mbajtja e kafshës shtëpiake larg materialit fekal, mbeturinave dhe sigurimi i ujit me cilësi të mirë janë ndër masat parandaluese më të rekomanduara”, shpjegon Gabriela. Parvovirus, një nga Shkaqet më të zakonshme të gastroenteritit tek qentë, mund të parandalohen vetëm me vaksinë.