Isha bisadu waa qayb kacsi badan oo xiiso leh. Waa in aad la yaabtay sababta ay isha bisadu u dhalaalayso mugdiga, haddii uu arki karo dhammaan midabada iyo haddii uu awoodo inuu wax ku arko mugdiga. Laakiin mid ka mid ah faahfaahinta soo jiidata dareenka badan ayaa ah ardayga bisadda: haddii aad si dhow u eegto, way kala baxdaa ama dib u noqotaa iyadoo loo eegayo wakhtiga maalinta iyo xitaa xaalado kala duwan oo maalin kasta ah. Mararka qaarkood, ardaygu waxa uu si dhab ah u qaadaa isha oo dhan. Marar kale, isha bisadu aad bay dib ugu noqotaa ilaa ay u ekaato bir. Laakin ka dib oo dhan, muxuu ardayga bisadu u kala baxaa oo uga noqdaa? Tani ma calaamad muujinaysa inay dhibaato ka jirto araggaaga mise waa wax iska caadi ah? Runtu waxay tahay, waxay noqon kartaa labadaba. Paws of the House waxa ay sharxaysaa waxa bisadda leh arday balaadhay ama dib loo celiyay macnaheedu. Bal eeg!

Maxay ka dhigan tahay markuu ardayga bisadu mugdiga galo?

Sababta ugu weyn ee ardayga bisadu u qaabaysan yahay waa tirada iftiinka deegaanka. Bisadu waxay wax ku aragtaa mugdiga, xitaa waxay leedahay aragti habeen oo weyn. Tani waxay sharraxaysaa sababta ardayga bisadu uu mugdiga ugu dhex faafo: balaadhinta waxay ka caawisaa inay aragto iftiin, sidaas awgeedna, si fiican u aragto. Ifafaalaha ardayga bisadda balaartay waxaa loo yaqaan 'mydriasis'.

Deegaanka dhalaalaya, looma baahna in la kala furfuro ardayga. Isha bisadaha ayaa joogsata,ka dibna laga noqday. Haddii iftiinka iftiinka uu aad u daran yahay, waxaan arki karnaa in ardayga bisadu uu aad u cidhiidhi yahay, oo u eg sida bim. Dhacdada ardayga bisadaha dib loo celiyay waxaa loo yaqaan 'miosis'.

Isha bisadu way kala bixi kartaa ama dib u laaban kartaa iyadoo la raacayo shucuurteeda

Isha jeexjeexan waxay leedahay wax ka badan inta aan malaynayno. Marka laga reebo isbeddelka sida iftiinka, ardayga bisadu sidoo kale wuu isbeddelaa iyadoo loo eegayo xaalado kala duwan, oo ah hab fiican oo lagu aqoonsan karo dabeecadaha qaarkood. Waxaad ogaan kartaa: marka kitty-gaagu aad u faraxsan yahay, waxaad arki kartaa ardaygii balaadhay. Bisad madadaalo leh oo doonaya inuu ciyaaro, indhihiisu aad bay u weyn yihiin oo wax muujinaya. Si kastaba ha ahaatee, arday bisad balaadha ma aha oo kaliya calaamad muujinaysa farxad. Bisadda cabsida badan ama welwelsan sidoo kale waxay leedahay arday balaadhsan

Dhanka kale, ardayga bisadu waxa uu dib u noqdaa daqiiqado ay kacsan tahay. Intaa waxaa dheer, waxay sidoo kale ku guulaysataa qaabkan haddii xayawaanku u digtoonaado xaalad ama cayrinta ugaadhsiga. Marka bisadu ay u adkaysato ardayga ku filan, waxa laga yaabaa inay diyaar u tahay inay weerarto In kasta oo ardayga bisadaha ku jira uu yahay fal-celin dabiici ah oo iftiinka iyo shucuurta, xaaladaha qaarkood waxay noqon kartaa calaamad cuduro qaarkood. Tani waa xaaladda glaucoma ee bisadaha, cudur ku dhaca isha bisadda oo sababa cadaadiska indhaha oo kordha. Muddo ka dib, isha bisadu way xumaataa, iyoxayawaanku xitaa waa lumin karaa aragga. Mid ka mid ah calaamadaha gaarka ah ee glaucoma waa kala furfurid arday. Bisadku waxa kale oo ay muujisaa calaamado kale, sida isha oo cascas iyo indho la'aan. Sidaa darteed, haddii aad dareento in isha barafku ay bannaan tahay oo sifooyinkan leh, u qaado baaritaan sida ugu dhakhsaha badan. Marka uu sii weynaado, waxa ay u badan tahay in uu dareemo isbeddelo ku yimi ardayga. Bisadaha da'da ah waxay u muuqdaan inay dhib badan ku qabaan qabashada iftiinka. Taasi waa sababta, da'da, faafinta ardaygu waa caadi. Indhaha bisadu way balaadhataa xitaa maalintii, maadaama ay tahay hab lagu wanaajiyo aragga oo hoos u dhaca wakhti ka dib. Waa muhiim in bisaddaada si joogto ah loo baaro si loola socdo caafimaadka indhaha. Habkaas, waxaad horay u sii ogaaneysaa haddii xayawaanka da'da ah ee da'da ah uu bilaabo inuu yeesho dhibaatooyin aragga oo halis ah.

Anisocoria ee ardayga: bisad leh hal arday oo ka weyn kan kale waxay calaamad u noqon kartaa dhaawacyada

Waxaan horay u soo sheegnay sababta ardayga bisad uu u kala baxo oo uu u noqdo. Laakiin ka waran marka ay dhacdo isku mar? Waxaa jira xaalad loo yaqaan anisocoria, oo ah dhacdo dhacda marka bisadu haysato hal arday oo ka weyn kan kale. In kasta oo aanu isagu cudur ahayn, haddana waa calaamad digniin u ah cudurrada kale. Anisocoria waxay noqon kartaa calaamad muujinaysa glaucoma, dhaawaca indhaha, isbeddelladaretina, dhaawac maskaxeed, istaroog iyo, xaaladaha qaarkood, buro bisadda. Sidaa darteed, haddii aad dareento in arday kasta oo bisad ahi uu cabbirkiisu ka duwan yahay, waxaa habboon in aad u geyso dhakhtarka xoolaha si loogu baaro.